Sérstaklega hannaður línpoki til að geyma í konur

Í hugum margra er spurningunni hvort burqa sé "fangelsi" eða "vernd" fyrir konuna greinilega ósvarað. Það er óskiljanlegt að Ögmundur Jónsson skuli sýna slíka þjónkun við þessa aldagömlu kvenkúgunar-aðferð. - Burqa er einfaldlega línpoki sem er sérstaklega hannaður og notaður til að geyma í konur.

Í Kóraninum er hvergi minnst á burqa. Múhameð bauð fylgjendum sínum að virða reglurnar um "hijab" sem átti upphaflega við tjaldvegg sem hengdur var umhverfis vinnusvæði og vistarverur kvenna í hálfköruðum búðum Spámannsins í Medínu eftir flótta hans frá Mekka. Reglurnar voru einfaldlega þær að karlmennirnir áttu að halda sig utan tjaldveggsins fyrir utan málsverðartíma nema þeir væru sérstaklega boðnir. -

"Ó þið sem trúið. Komið ekki í híbýli spámannsins til að matast fyrir utan viðeigandi tíma, nema að þið hafið fengið til þess leyfi. En ef ykkur hefur verið boðið, komið þá og þegar máltíðinni er lokið, hverfið þá á braut. Staldrið ekki við til samræðna, því það veldur spámanninum ama og að biðja ykkur um að fara er honum feimnismál; en Guð er ekki feiminn við sannleikann. Og þegar að þið biðjið konur spámannsins um eitthvað, gerið það handan tjalds. Þetta er hreinna fyrir ykkar hjörtu og þeirra."

Þessi einföldu tilmæli Múhameðs til fylgjenda sinna áttu eftir að hafa víðtæk áhrif. Um leið og hann dró eðlileg efnisleg mörk milli fjölskyldu sinnar og átrúendanna lagði hann félagslegan grundvöll að aðgreiningu stétta og aðgreiningu kynjanna. Tjaldið sem að greina átti vistarverur kvenna spámannsins frá almúganum var fljótlega fært að andliti þeirra og blæjan sem var í fyrstu vernd þeirra og skjól, varð að tákni stöðu þeirra í samfélaginu.   

Í 33. Versi 35 súru er sú staða skírð. "

 "Karlmenn eru verndarar og forsjáendur kvenna. Vegna þess að Guð hefur gefið öðru þeirra meira en hinu og vegna þess að þeir sjá fyrir fyrir þeim með getu sinni. Þess vegna eru réttsýnar konur innilega undirgefnar og gæta þess í fjarveru þess sem Guð ætlar þeim að gæta."

 Á fyrstu öld Íslam gengu kvenmenn hvorki í burqa búningum né báru þær almennt andlitsslæður. Þær klæddust samt oft, eins og kynsystur þeirra af öðrum trúarbrögðum, (kristni og gyðingdómi) höfuðklútum (khimar) einkum til að skýla sér frá hita. Slíkir klútar þjóna líka til að uppfylla trúarlega skyldu í öllum þremur trúarbrögðunum sem boða að hylja beri höfuðkoll sinn fyrir Guði.

Í Íslam eru múslímar hvattir til að sýna hógværð í klæðnaði, bæði karlmenn og kvenmenn. Kvenmenn eru hvattir til að klæða "fegurð" sína af sér og er þar átt við brjóst, hár, axlir og handleggi.  Smá saman var farið að beita ákvæðum "hijab" til að móta klæðnað kvenna á almannfæri. Tjaldið sem umlukti hýbýli þeirra var fært upp að andliti þeirra og líkamar þeirra umvafðir þeim. Ef þær þurftu að ferðast var þeim gert að hírast í "hovda". (tjaldhýsi á hesti eða úlfalda).

Í gegn um aldirnar hefur andlitsslæðan og burqa búningurinn tekið á sig mismunandi myndir. Konur múllanna (prestaanna) og virtra kennimanna Íslam gerðu sér far um að sýna guðrækni sína og bónda síns með því að klæðast eftir ströngustu túlkunum og við það varð klæðnaðurinn að einskonar hefðarkvennabúningi.

Þegar að íslamska heimsveldinu tók að hnigna, tóku Persar og Arabar upp afar einstrengingslega stefnu í öllum málum hvað varðaði rétt kvenna til menntunar og sjálfræðis. Misrétti varð að almennri reglu frekar en undantekningu. Samtímis varð andlistslæðan og burqa búningurinn að tákni um kúgun þeirra.

Í löndum Íslam í dag er samt mjög misjafnt hvernig konur og menn þeirra álíta að þessum reglum Kóransins sé fullnægt. Víst er að mestu öfgunum var náð í valdatíð talibana í Afganistan.

Sumar konur klæðast aðeins khimar höfuðklútnum, aðrar klæðast niqab sem er bæði höfuð, háls og andlitsslæða. Þá velja sumar að klæðast chador sem er létt útfærsla á burqa. Í sumum löndum múslíma eins og Pakistan eru engin lög í gildi um klæðnað kvenna.

Sá búningur sem varð seint á síðustu öld einskonar árétting rétttrúnaðar íslamskra kvenna, ekki hvað síst á Vesturlöndum þar sem þessi klæðaburður var í auknum mæli gagnrýndur, var hannaður í Afganistan.

Holland var fyrsta landið í Evrópu til að banna burqa-búninginn á opinberum vettvangi en til þess er hann  einmitt ætlaður. Frakkland hefur nú fylgt í fótspor Hollendinga. Múslímar klæðast allt öðrum klæðnaði heima hjá sér. 

Þetta er í þriðja sinn sem ég birti þessa grein á þessu bloggi. Fyrri færslurnar er að finna hér.

Vill ekki banna búrkur

Arfleifð Árna Johnsen og Guðlaugs Þórs Þórðarsonar

Árni og félagar hans á þingi sem leggja fram þessa þingsályktunartillögu eru greinilega hræddir við að gildunum sem þeir fengu sem vegarnesti út í lífið úr skólum landsins, sé ógnað.

Ég efast ekki um að þetta mál er þeim persónulega mikilvægt, því Þessi kristnu gildi sem þeir vilja varðveita, fleyttu þeim í gegnum lífið, gerðu þá að gildum stoðum í þjóðfélaginu.

Þeir vita líka betur en margir aðrir, að ekkert er betri sönnun fyrir nauðsyn þess að viðhalda arfleifð kristni í skólastarfinu en gott fordæmi þeirra sem kristilegt menningarstarf hefur náð að móta.

Þetta vita Árni Johnsen og Guðlaugur Þór Þórðarson og þess vegna bjóða þeir nú fram krafta sína til að tryggja að komandi kynslóðir verði örugglega ekki meinað um samskonar siðferðismótun og þeir fengu.

Eða, kannski er þetta alls ekki svona.

Þegar maður lítur yfir nöfn flutningsmanna þessarar tillögu, dettur manni helst í hug að það sem raunverulega vakir fyrir þessu fólki með þessari tillögu sé að gera yfirbót.

Það er vissulega hluti af kristinni arfleifð og gildum, að sjá eftir því sem þú hefur gert rangt og gera síðan yfirbót með einhverju góðverki eða líferni sem Guði er þóknanlegt.  

Kannski er það málið að bæði Gulli og Árni reiða sig nú á þau orð Krists að Það verði mikill fögnuður á himnum þegar einhver iðrast þess sem hann hefur gert rangt?

Við skulum vona að þannig sé málið í pottinn búið. Ef ekki gætu þeir félagar verið í slæmum málum, alla vega gagnvart Kristi.  Hann segist nefnilega hata hræsnara.

Starfshættir grunnskóla skuli mótast af kristinni arfleifð

Eins og hræða í melónugarði

^{Á flestum íslenskum heimilum sem öðrum meðal kristinna þjóða, þykja engin jól, nema að jólatré standi uppi í stofunni ljósum skreytt og prýtt silfur og gullglysi.  Flestir vita að jólatré tengist ekki beint fæðingarhátíð frelsarans og að siðurinn á rætur sínar að rekja til heiðni. Reyndar tók Marteinn Lúther jólatréð upp á sína arma og sagði það vera táknrænt fyrir lífsins tré í aldingarðinum Eden og vera þannig mótvægi við eftirlíkingu og uppstillingu kaþólskara af fæðingu Krists þar sem hann liggur í jötunni.}

^{Fæstir veita því nokkra eftirtekt eða finnst það skipta nokkru máli, úr því sem komið er, að Biblían sjálf sýnist tala á móti þessum sið og vara við honum.}

^{Jeramía 10:1-5}

^"1Heyrið orðið, sem Drottinn talar til yðar, Ísraels hús! ²Svo segir Drottinn:

Venjið yður ekki á sið heiðingjanna og hræðist ekki himintáknin, þótt heiðingjarnir hræðist þau.

³Siðir þjóðanna eru hégómi. Menn höggva tré í skógi, og trésmiðurinn lagar það til með öxinni, ⁴hann prýðir það silfri og gulli, hann festir það með nöglum og hömrum, svo að það riði ekki.

⁵Skurðgoðin eru eins og hræða í melónugarði og geta ekki talað, bera verður þau, því að gengið geta þau ekki. Óttist þau því ekki, því að þau geta ekki gjört mein, en þau eru ekki heldur þess umkomin að gjöra gott. "

Vantrú og stjórnarskráin

74. grein stjórnarskrárinnar tryggir rétt manna til að stofna með sér félög.

Hún segir;

"Rétt eiga menn á að stofna félög í sérhverjum löglegum tilgangi, þar með talin stjórnmálafélög og stéttarfélög, án þess að sækja um leyfi til þess. Félag má ekki leysa upp með ráðstöfun stjórnvalds. Banna má þó um sinn starfsemi félags sem er talið hafa ólöglegan tilgang, en höfða verður þá án ástæðulausrar tafar mál gegn því til að fá því slitið með dómi."

En hvað um félög sem hafa það eitt á stefnuskrá sinni að vinna gegn öðrum ákvæðum stjórnarskrárinnar.  - Hafa slík félög löglegan tilgang?

Í stefnuskrá félagsskaparins Vantrú segir svo;

2.gr. Tilgangur félagsins er að vinna gegn boðun hindurvitna í samfélaginu, s.s. skipulögðum trúarbrögðum, skottulækningum og gervivísindum.

Fyrir utan að flokka skiplögð trúarbrögð sem "hindurvitni" sem er gróf vannirðing við lífskoðanir mikils meirihluta almennings, er tilgangur félagsins að vinna gegn boðun þeirra. . - Í ljósi umræðu síðustu vikna um að banna trúaráróður í skólum, gætu sumir haldið að þetta markmið Vantrúar ætti sérstaklega við það, en svo er ekki. Það á við alla boðun skipulagðra trúarbragða, hvar og hvenær sem hún fer fram.

Stór hluti starfsemi skipulagðra trúarbragða snýst einmitt um boðun þeirra og rétturinn til að ástunda og tilheyra slíkum trúarbrögðum er verndaður með ákvæði í stjórnarskrá landsins.

63. grein hennar hljóðar svona;

"Allir eiga rétt á að stofna trúfélög og iðka trú sína í samræmi við sannfæringu hvers og eins. Þó má ekki kenna eða fremja neitt sem er gagnstætt góðu siðferði eða allsherjarreglu."

Ef Vantrú væri félagsskapur fólks sem kemur saman til að iðka vantrú sína, væri ekkert við það að athuga. Þvert á móti hefur Vantrú á stefnuskrá sinni að vinna gegn trúarsannfæringu annarra og þeim félögum sem trúaðir tilheyra. 

Í þriðju grein markmiða félagsskaparins er því lýst hvernig hann hyggist ná markmiðum sínum.

3.gr. Tilganginum hyggst félagið m.a. ná með því að stuðla að gagnrýninni umræðu um trúmál og halda úti vefsíðu sem fjallar um trúmál, trúleysi og efahyggju. Félagið skal einnig vinna að tilgangi sínum með öðrum hætti s.s. útgáfustarfsemi eða fyrirlestrahaldi eða aðild að fyrirlestrum sem varða markmið þess.

Ætla mætti af þessu að megin áherslur félagsins eigi að vera á almenna fræðslu um trúleysisstefnuna. Raunin er allt önnur. Megináhersla þeirra sem skrifa fyrir félagið eru grófar árásir á málflutning og skrif þeirra sem tilheyra skipulögðum trúarbrögðum. Fjallað er um pistla og ræður einstakra manna á þann hátt að það jaðrar við eineltistilburði svo ekki sé meira sagt. - Þess vegna er full ástæða til að spyrja hvort félagið Vantrú hafi löglegan tilgang.

Pólitíkin í Krossinum

Gunnar Þorsteinsson segir að ásakanir á hendur sér um kynferðisbrot séu af "safnaðarpólitískum toga". Mér er spurn, hvers konar pólitík er stunduð í Krossinum?

Krossinn er einn af þessum kristnu sértrúarsöfnuðum þar sem predikaður er sannleikurinn einn ala forstöðumaðurinn. Mállfluttningur hans virkar yfirleitt þannig á fólk eins og hann hafi fundið stóra sannleikann sem aftur gefur gefið honum  umboð til að túlka hann og predika yfir öðrum. Og eftir höfðinu dansa limirnir.

Forstöumaðurinn hefur einnig á sér yfirbragð þess sem stendur á siðferðislegum stalli, skör ofar en sauðirnir í söfnuðinum. -

Þegar þetta tvennt kemur saman, blandsast persónudýrkun sterkt inn í safnaðarstarfið.  Einingin og samheldnin í söfnuðum þar sem persónudýrkun er látin viðgangast er venjulega mjög brothætt. Um leið og óánægja kemur upp, beinist hún að forstöðumanninum.

Í Gunnars tilfelli teygir "safnaðarpólitíkin" sig inn í fjölskyldu hans sem gerir málið enn flóknara.

Óeiningin í Krossinum er greinilega orðin svo mikil að ásakanirnar á hendur forstöðumanninum hafa tekið á sig  mynd mjög alvarlegra ávirðinga. 

Hversu heilsteyptur og gagnlegur er boðskapur safnaðar þar sem svona alvarlegar ásakanir flokkast undir "Safnaðarpólitík"?

Forstöðumaður Krossins sakaður um kynferðislega áreitni

Rauðskinnar meðal bleikskinna og öfugt

Það er ekki fyrr búið að kveða niður með DNA rannsóknum, getgátur Vilhjálms Stefánssonar um að hinir bláeygu og ljóshærðu Kopar-frumbyggjarnir við Krýningar-flóa í Norður Kanada gætu verið blandaðir norrænum mönnum, en að sannað þykir að þessu er öfugt farið. Nú segja vísindamenn okkur að skrælingjar þ.e. frumbyggjar norður Ameríku hafi sest að á Íslandi í kring um árið 1000 og eignast hér börn og buru.

Hvernig það bar til nákvæmlega veit enginn, en Þegar að íslenskir menn gáfust upp á að nema land í L'Anse aux Meadows á Nýfundnalandi fyrr 2000 árum og snéru til baka, er ekki ólíklegt að einn eða tveir frumbyggjar hafi slegist með í för. E.t.v. voru þeir í föruneyti Guðríðar Þorbjarnardóttur, konu Þorfinns Karlefnis , móður Snorra Þorfinnssonar,  sem fyrstur vestrænna manna var borinn í N-Ameríku svo vitað sé. 

Í Eiríks sögu rauða segir svo:

"Þá er þeir silgdu af Vínlandi, tóku þeir suðræn veðr ok hittu þá Markland ok fundu þar Skrælinga fimm, ok var einn skeggjaðr, konur váru tvær ok börn tvau. Tóku þeir Karlsefni sveinana, en hinir kómust undan, ok sukku þeir Skrælingar í jörð niðr. Sveina þessa tvá höfðu þeir með sér. Þeir kenndu þeim mál, ok váru skírðir. Þeir nefndu móður sína Vethildi ok föður Óvægi. Þeir sögðu, at konungar stjórnuðu Skrælingum, ok hét annarr þeira Avaldamon, en annarr Avaldidida. Þeir kváðu þar engin hús. Lágu menn þar í hellum eða holum. Þeir sögðu þar liggja land öðrum megin gagnvart sínu landi, er þeir menn byggðu, er váru í hvítum klæðum ok báru stangir fyrir sér, ok váru festar við flíkr ok æpðu hátt, ok ætla menn, at þat hafi verit Hvítramannaland eða Írland it mikla."

Í Landnámu er einnig sagt frá ferðum Ara Marssonar til Hvítramannalands sem einnig er nefnd Mikla Írland. Það liggur í sex daga siglingu vestur af Írlandi nálægt Vínlandi hinu góða. Ari dvaldist þar meðal fólks sem bjó meðal frumbyggjanna, kannaðist við hann og tók vel á móti honum.

Frumbyggjar Nýfundnalands, þeir er norrænu landnemarnir gáfust upp fyrir á endanum,  kölluð sjálfa sig Lnu. Þeir eru í dag þekktir sem Míkmaq þjóðin (Micmac) en nafnið  kemur af kveðju á tungu þeirra (níkmaq)  og þýðir "ættingi minn".

Míkmaq indíánar léku m.a knattleik sem meðal þeirra gekk undir nafninu "leikur skaparans" (baaga'adowe) og var í raun trúarathöfn. Leikurinn var mjög vinsæll og upp úr 1200 e.k. var hann orðin mjög úbreiddur meðal margra frumbyggjaþjóða í norðurhluta álfunnar.

Franskur Jesúítaprestur á ferð um Nýja England, á nokkra Mikmaq Indjána leika þennan leik árið 1637 og kallaði hann La crosse (le jeu de la crosse sem merkir á Frönsku engja-knattleikur).

Talið er að nútíma ísknattleikur (Hockey) hafi þróast út frá þessum knattleik sem leikinn var meðal Mikmaq frumbyggja Nýfundnalands og Nova Scotia.

Vinsælastur leikja meðal víkinga var ísknattleikur. Hann mun eiga rætur sínar að rekja til hins forna írska knattleiks Hurling. Það sem er merkilegt við þessa leiki sem stundaðir voru samtímis beggja megin Atlantsála fyrir 1000 árum síðan, er að leikreglur þeirra eru afar svipaðar. Þær eru það líkar að margir efast um að ekki sé sögulegt samband á milli þeirra.

Norski sagnfræðingurinn Ebbe Hertzberg setti fram tilgátu um þetta fyrir margt löngu í grein sinni "Nordboernes Gamle Boldspil". Ebbe heldur því fram að reglur knattleiksins sem norrænir menn léku og leiksins sem Míkmaq indíánar léku og þróaðist í að verða nútíma ísknattleikur (hockey) , séu of líkar til að hafa orðið til og þróast í sitt hvoru lagi. Þessi tengsl milli knattleikjanna bendir til að mun meir samskipti hafi verið milli norrænna manna og frumbyggja N-Ameríku löngu áður en aðrir Evrópubúar komust þangað, að undanskildum Írum.

Kannski var það kaldhæðni örlaganna að þegar fyrst var keppt ísknattleik á ólympíuleikum var það áhugamannalið frá Manitopa, Fálkarnir, eingöngu skipað vestur-Íslendingum, sem vann gullið fyrir Kanada

Goðsagnir frumbyggja N-Ameríku segja margar frá verum sem auðveldlega er hægt að heimfæra upp á norræna menn.

Hinn kunni mannfræðingur Dr. Franz Boas sem rannsakaði m.a. þjóðhætti frumbyggja á Baffin eyju í lok 19 aldar,  segir frá hinum bláeygu, hávöxnu og sterklegu Tornitum. Þeir iðkuðu grjótkast sem íþrótt, byggðu sér steinkofa "sem enn má sjá".

Meðal Mikmaq þjóðarinnar lifir goðsögnin um risann Glooscap, sem kom upp úr hafinu og kenndi þeim að veiða fisk og smíða báta. Hann byggði sér að lokum "stóra eyju úr við" og hvarf á henni yfir sjóndeildarhringinn.

Eiga rætur að rekja til indíána

Afneitun Biskups

Allt bendir til að aðskilnaður ríkis og kirkju verði eitt umdeildasta málið á stjórnlagaþinginu komandi. Það er gott, breytinga er þörf.  Biskup vill samt þæfa málið.  Hann segir að hér sé ekki eiginleg ríkiskirkja. Gaman væri að heyra skilgreiningu hans á "ríkiskirkju". Ljóst er að Biskup er í algjörri afneitun þegar kemur að því að horfast í augu við þá þróun.

Biskup segir líka að fólk treysti prestum sínum, bara ekki kirkjunni. Kannski hann ætti að skilgreina líka hvað kirkjan er ef ekki prestar hennar og biskupar. Hann segir mikið af fólki sem noti þjónustu kirkjunnar treysti henni. Þjónustan sem almenningur notar aðallega eru skírnir, fermingar, giftingar og greftranir. Flestir þurfa ekki að treysta kirkjunni eða prestunum til að þiggja þessa þjónustu. Hún er innbyggð í samfélagið. Fólk þiggur telur þessa þjónustu sjálfsagða, eins og vatn og rafmagn og þess vegna er notkun hennar ekki mælikvarði á traust almennings til kirkjunnar.

Þverrandi traust áhyggjuefni

Vilja fá að vita afstöðu frambjóðenda til aðskilnaðar ríkis og kirkju.

Það mun ekki líða á löngu þar til hin ýmsu hagsmunasamtök á landinu fara á stúfana til að forvitnast um afstöðu frambjóðenda til stjórnlagaþings til hinna ýmsu mála. Sú vitneskja getur ráðið úrslitum þegar kemur að kosningunum, sérstaklega ef vikomandi samtök ætla að beita sér fyrir vali þeirra sem eru hallir undir málstað þeirra. Formlegur fulltrúi þjóðkirkjunnar, Biskupsstofa,  hefur nú riðið á vaðið og sent beiðni til allra frambjóðendanna og beðið þá um að greina frá afstöðu sinni til aðskilnaðar ríkis og kirkju. -

Enn sem komið er styð ég aðeins einn frambjóðanda til þingsins, en hann heitir Inga Daníelsdóttir og er frá Ísafirði. Inga hefur birt á bloggi sínu svarbréf til biskupsstofu sem ég leyfi mér að endurbirta hér að neðan. Inga hefur nýlega opnað bloggsíði hér á blog.is og er hana að finna hér.

Miðað við nýlegar skoðanakannanir og niðurstöðu þjóðfundar virðist meirihluti almennings vilja rjúfa núverandi tengsl ríkis og þjóðkirkju og eðlilegt er að til þess verði horft við gerð stjórnarskrárinnar. Ástæður þess að fólk vill rjúfa tengslin eru í stórum dráttum af tvennum toga og afar ólíkar.

• Sumir vilja einfaldlega sem allra minnst trúarleg áhrif í samfélaginu, telja trú og trúarbrögð arf fortíðar sem ekki eigi erindi við upplýsta nútímamenn.  
• Aðrir tala um að tengsl þjóðkirkjunnar við ríkið skapi henni svo mikil forréttindi umfram önnur trúfélög að í raun sé fólki mismunað eftir trúfélögum. Það sé því í þágu jafnréttis að rjúfa þessi tengsl.

Talsmenn fyrrnefnda viðhorfsins beita raunar síðari rökunum líka óspart.

Sé litið til þess að yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar er í þjóðkirkjunni og notar þjónustu hennar á stærstu stundunum á lífsleiðinni, og jafnframt að meðlimir annarra trúfélaga skipta þúsundum, má ætla að nauðsynlegt sé að tryggja starfsgrundvöll trúfélaga frekar en að ýta þeim út á jaðar samfélagsins.

Sjálf er ég þeirrar skoðunar að það hversu lítið hefur verið gert úr siðferði og gildum á undanförnum árum og áratugum í samanburði við frama og efnishyggju, hafi skaðað samfélagið verulega. Við þurfum að rækta, ekki aðeins siðvit heldur siðræna færni sem undirstöðu á öllum sviðum þjóðlífsins. Allt sem gert er í lífinu byggist á einhvern hátt á skoðunum og viðhorfum. Trú og lífsviðhorf eru því ekki einkamál eins og margir halda fram.

Þótt líkur bendi til að fallið verði frá þjóðkirkju fyrirkomulaginu við gerð nýrrar stjórnarskrár vona ég að hægt verði að búa svo um hnúta að fótunum verði ekki kippt undan starfsemi kirkjunnar í einni svipan en hún fái aðlögunartíma til að fóta sig við nýjar aðstæður. Aðskilnaðurinn kann líka að vera flóknari en sumir ætla, m.a. vegna eigna sem deila má um hvort séu eign trúfélags eða þjóðareign.

Sjálfsagt er að það komi fram að ég er bahá‘íi og sit í Andlegu þjóðarráði bahá‘ía á Íslandi.

Skynsöm afstaða til umdeilds máls

Mikið hefur verið rætt og skrifað um tillögur Mannréttindaráðs og menntaráðs Reykjavíkurborgar um bann við trúarstarfi innan grunn- og leikskóla borgarinnar. Hér að neðan er að finna bréf sem mér finnst sýna skynsama afstöðu til þessa umdeilda máls.

ANDLEGT ÞJÓÐARRÁÐ BAHÁ’ÍA Á ÍSLANDI

THE NATIONAL SPIRITUAL ASSEMBLY OF THE BAHÁ’ÍS OF ICELAND

Öldugata 2 – P.O. Box 536 – 121 Reykjavík

Sími/Telephone: + 354 - 567-0344 – Netfang/E-mail: [e-mail]

Mannréttindaráð og Menntaráð

Ráðhús Reykjavíkur

Tjarnargötu 11

101 Reykjavík

Sent í tölvupósti á formenn nefndanna

[e-mail] og

[e-mail]

Einnig sent til valinna fjölmiðla

27. október 2010

Efni: Fræðum börnin en tryggjum sjálfstæði skólastarfsins

Nýlegar tillögur Mannréttindaráðs Reykjavíkur um að banna trúarstarf innan grunn- og leikskóla borgarinnar hafa vakið sterk viðbrögð og heitar umræður. Andlegt þjóðarráð bahá’ía á Íslandi vill af því tilefni koma eftirfarandi sjónarmiðum á framfæri fyrir hönd íslenska bahá’í samfélagsins:

Sjálfstæði skólastarfs í landinu verður að tryggja með öllum ráðum. Það getur engan veginn talist eðlilegt að aðilar utan skólanna eigi sérstaka kröfu á að starfa innan þeirra.

Á hinn bóginn er mikilvægt að skólar njóti óskoraðs frelsis til að styðja við menntun og upplýsingu nemenda sinna, þar á meðal með almennri fræðslu um helstu trúarbrögð og trúarhugmyndir mannkyns.

Í slíkri fræðslu gæti til dæmis falist að bjóða talsmönnum trúar- og lífsskoðunarhópa að kynna trú sína og skoðanir auk vettvangsferða nemenda til þess að kynnast starfi þeirra. Slík fræðsla víkkar ekki aðeins sjóndeildarhring barnanna heldur getur einnig komið í veg fyrir þá fordóma sem fáfræði um fjölbreytilegan andlegan arf mannkynsins elur af sér.

Mikilvægt er að börnum líði vel í skóla og í ýmsum tilvikum getur það orðið til að auka gagnkvæman skilning og umburðarlyndi að nemendurnir fái tækifæri til að kynnast sérstökum aðstæðum einstakra skólafélaga sinna, hvort heldur þær lúta að trú þeirra, þjóðerni eða fötlun, svo dæmi séu tekin. Kynning, heimsóknir eða vettvangsferðir ættu að vera sjálfsagður liður í þeirri viðleitni skólans.

Þekking á trúarbrögðum mannkyns flokkast ótvírætt undir almenna grunnþekkingu á menningarsögu heimsins. Sé vel staðið að kennslu um trúarbrögð, heimspeki og lífsskoðanir almennt ætti hún einnig að vinna gegn fordómum og stuðla að skilningi á ólíkum leiðum til að vinna með lífssýn og þroska. Börn og unglingar ættu að fá að kynnast sem flestum hliðum trúar- og lífsskoðana en skólayfirvöld verða sjálf að setja rammann utan um þá kynningu og eiga frumkvæði að henni.

Með kveðju,

______________________________

Róbert Badí Baldursson

ritari Andlegs þjóðarráðs bahá’ía á Íslandi

Sjálfstæði skólastarfs verði tryggt

Sérréttindi kristindómsins

Það er með ólíkindum að heyra fólk tala um árás á mannréttindi í tengslum við tillögurnar um að afnema það sem ekki getur talist annað en virkt trúboð í skólum landsins. Það er réttlætismál að allar lífskoðannir fólksins í landinu, sitji við sama borð þegar kemur að opinberum stofnunum og afskiptum þeirra af trúarlífi fólks. Aðskilnaður ríkis og kirkju er löngu tímabær og það óréttlæti að ein trúarbrögð njóti forréttinda fram yfir aðrar góðar og gildar lífsskoðanir, er mikil tímaskekkja.

Þjóðkirkjan hefur um langt skeið, eins og allir vita, notið ýmissa forréttinda í skólum landsins á sama tíma og trúfrelsi er sagt ríkja í landinu. Hvers konar frelsi er það í reynd sem ekki tekur tillit til sjálfsagðra jafnréttisreglna?

Önnur vörn þeirra sem vilja óbreyttan aðgang til að móta lífsskoðanir barna eins og þeir hafa gert frá því að skólaganga varð almenn í landinu, er að spila á þá slæmu ímynd sem íslamískir öfgamenn hafa komið á trú sína. Það sjónarmiðið að best sé að halda kristni til streytu í skólum landsins til mótvægis við einstrengingslega afstöðu stjórnvalda í löndum Íslam, er ekki sannfærandi og er meira í ætt við vænisýki en heilbrigða hugsun. Að halda sig við slæma siði, af því að einhver annar gerir það, hefur aldrei þótt góður boðskapur.