Fęrsluflokkur: Menning og listir

Fyrsti rafmagnsgķtarinn og drottningin af Hawaii

LiliʻuokalaniĶ hįlfa öld og gott betur hafa Ķslendingar sungiš "Sestu hérna hjį mér įstin mķn" um leiš og žeir hjśfra sig upp aš einhverjum kęrum viš varšeldinn.  Ljóšiš er eftir Jón Jónsson (1914-1945)  frį Ljįrskógum en lagiš er eftir sķšasta einvald Hawaii eyja, Lili'uokalani drottningu sem samdi einnig upphaflega texta žess. Lagiš heitir į frummįlinu Aloha 'Oe. 

Lydia Kamakaʻeha Kaola Maliʻi Liliʻuokalani eins og hśn hét fullu nafni,  (1838 – 1917) naut ķ ęsku leišsagnar Henry nokkurs Berger, sem var sendur til Hawaii af Vilhjįlmi I Prśssakonungi og keisara af Žżskalandi aš beišni Kamehameha V konungs Hawaii eyja. (Bróšir Liliʻuokalani)  

Berger sem hafši veriš  konunglegur hljómsveitarstjóri ķ Žżskalandi, heillašist fljótt eftir komuna til Hawaii af žjóšlögum eyjaskeggja. Hann hóf aš skrįsetja žau og fęra ķ bśning sem gerši žau ašgengileg vestręnum tónlistarmönnum.

Lili'uokalani drottning samdi fjölda laga en žeirra žekktust eru Aloha 'Oe og Drottningarbęnin svokallaša, sem hśn samdi ķ stofufangelsi eftir aš henni hafši veriš steypt af stóli af bandarķskum og evrópskum kaupsżslumönnum ķ lok 19. aldar.  Lög hennar voru samt ekki gefin śt ķ heild sinni fyrr en įriš 1999.

Hula dansarar frį HawaiiSnemma į sķšustu öld barst Hawaii tónlistin til Bandarķkjanna sem žį höfšu gert eyjarnar įtta aš hjįlendum sķnum. Tónlistin varš strax vinsęl, žótti bęši seyšandi og fögur, rétt eins og  hśla-dans innfęddu kvennanna sem dillušu mjöšmunum undir strįpilsunum viš taktžżša tónana.

Vinsęldir tónlistarinnar tengdust einnig žeirri miklu umfjöllun sem Lili'uokalani drottning fékk um žetta leiti ķ Bandarķkjunum en a.m.k. tvęr skżrslur sem unnar voru af sérstökum nefndum fyrir žingiš og forseta landsins komust aš žvķ aš hśn hafši  veriš ręnd krśnunni og ólöglega hefši veriš stašiš aš stjórnarmyndun landsins eftir aš hśn fór frį.

Bar X Cowboys spilušu sveitalög og Hawaii tónlistHljóšfęrin sem Hawaii tónlistin var leikin į voru ķ fyrsta lagi ukulele, smįgķtarinn sem Hawaiibśar  höfšu žróaš śt frį fjögra strengja hljóšfęrinu braguinha,sem borist hafši til eyjanna meš sjómönnum frį Portśgal. Annaš ašalhljóšfęriš var gķtarinn sem sagan segir aš fyrst hafi komiš til Hawaii meš mexķkönskum kśasmölum. Meš žvķ aš setja harša strengi ķ gķtarinn og nota sķšan mįlmstykki til aš žrżsta į strengina fékkst hinn sérstaki Hawaii ómur sem hljómaši lķkt og  mansröddin. - Seinna voru geršir žar sérstakir stįlgķtarar til aš hljómurinn yrši sterkari.

Upp śr 1925 var Hawaii tónlistin oršin svo vinsęl ķ Bandarķkjunum aš margar hljómsveitir sem spilušu amerķska sveitasöngva, tóku tónlistarstefnuna upp į sķna arma og spilušu Hawaii tónlist į milli sveitalaganna. Auk žess blöndušu žęr Hawaii hljóminum inn ķ sveitatónlistina. Žetta gekk alveg upp žvķ hljóšfęraskipanin var eins ķ hljómsveitum sem spilušu Hawaii tónlist og sveitatónlist. Brįtt fóru einnig stęrri hljómsveitir aš flytja Hawaii tónlist,  žótt sį hęngur vęri į aš erfitt var aš heyra ķ stįlgķtarnum innan um marga lśšra, trommur og pķanó.

SteikarpannanLausnin į lélegum hljómburši stįlgķtarsins fannst įriš 1931 žegar aš tónlistar og uppfinningamašurinn George Beauchamp, smķšaši fyrsta rafmagnsgķtarinn. Eftir nokkra tilraunastarfsemi fékk hann Rickenbacker Electro til aš framleiša žessa uppfinningu sķna sem nefnd var Steikarpannan, vegna žess aš gķtarnum svipaši nokkuš til žess eldhśsaįhalds. Gķtarinn var geršur śr įli og er einnig žekktur undir  framleišslunśmerinu A-22.

Margir eru žeirrar skošunar aš rokktónlistin hefši aldrei oršiš til ef rafmagnsgķtarinn hefši ekki komiš til sögunnar.


Sprekakelling ertu!

Žetta er alls ekki ķ fyrsta sinn sem lagiš Money for Nothing veldur fjašrafoki. Texti lagsins hefur veriš umdeildur frį žvķ aš lagiš kom śt og hefur reyndar veriš breytt ķ sumum śtgįfum žess til aš koma į móts viš höršustu gagnrżnendur hans. Aš žessu sinni er žaš oršiš faggott sem fólk kveinkar sér undan ķ Halifax en oršiš er vissulega notaš, ķ Noršur Amerķku sérstaklega, sem klśrt uppnefni į hommum.

Žaš er oft fróšlegt og upplżsandi aš skilja hvernig įkvešin orš virka meira sęrandi fyrir fólk en önnur. Viš fyrstu sżn viršist žaš t.d. langsótt aš kalla homma sprek eša kindling, en žaš er einmitt merking enska oršsins faggott.  

Tališ er aš oršiš hafi fengiš nišrandi merkingu, žegar žaš er notaš um homma, vegna žess aš veriš sé ķ raun aš kalla žį gamlar konur sem selji eldiviš.

Uppruni oršsins gerir nišrandi merkingu žess fyrir homma ósköp skiljanlega.

Ķ eina tķš unnu gamlar konur og ekkjur ķ Englandi fyrir sér meš žvķ aš safna sprekum og selja žau sem kindlinga. Žessar konur  voru kallašar sprekasafnarar (faggot-gatherer) eša lķka sprekakonur, (faggott womenFagott eša styttingin fag, sem oftast er oftar er  notuš, merkir žvķ eiginlega "sprekakelling" eša "kindlingakelling".  

 


mbl.is 25 įra gamalt lag bannaš
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Vķsifingur og langatöng

Enskar langbogaskytturSagan segir aš Hinrik V Englandskonungur hafi įvarpaš hermenn sķna fyrir orrustuna viš Agincourt įriš 1415. Hann sagši žeim aš Frakkar hefšu hótaš žvķ, aš ef žeir hefšu sigur, mundu žeir höggva af vķsifingur og löngutöng hęgri handar allra ensku langbogaskyttnanna. Žį fingur notušu skytturnar einmitt til aš spenna streng bogans.

Žessa orrustu hundraš įra strķšsins unnu hins vegar Englendingar og žess vegna gengu langbogaskytturnar žeirra framhjį frönsku föngunum og rįk fingurna tvo sigri hrósandi upp ķ loftiš.

Žannig varš til sį sišur mešal enskra bogaskytta aš heilsast meš žvķ aš sżna žessa tvo fingur, žannig aš lófinn snéri śt į viš. Žegar aš lófinn snéri inn į viš varš kvešjan aftur į móti aš dónamerki.

Elsta  Fuck of merkišMešfylgjandi ljósmynd sem er frį įrinu 1901, er trślega ķ fyrsta ljósmyndin sem sżnir dónamerkiš. Į henni sést verkamašur viš Parkgate jįrnsmišjuna ķ Rotherham gefa ljósmyndaranum til kynna meš žessum įkvešna hętti (fuck off) aš hann vill ekki lįta mynda sig.

Seinna į 20 öldinni varš žessi enska bogaskyttuheilsa aš sigurkvešju og sķšan aš alžjóšlegu frišartįkni.

Eftir aš seinni heimstyrjöldin hófst og bęši Belgķa og Holland voru hernumin af Žżskalandi, stjórnaši fyrrum dómsmįlarašherra Belgķu Victor de Laveleye, śtsendingum Breska rķkisśtvarpsins( BBC) til hinna herteknu landa. Til aš efla samstöšu mešal žjóšanna, lagši hann til aš fólk gerši V aš tįkni andstöšu sinnar viš hernįmiš. V stóš fyrir victoire į frönsku og vrijheidį hollensku.

winston_churchill fuck offAš auki lét BBC hefja alla žętti sem sérstaklega voru ętlašir fólki ķ hernumdum löndum Evrópu, į žvķ aš spila opnunarstef fimmtu symfónķu Beethovens, en taktur žess, žrjś stutt og eitt langt, er tįkniš fyrir V ķ mors stafrófinu. -

Kaldhęšnin sem fólst ķ žvķ aš höfundur verksins var žżskur, og heiti inngangsins "örlögin banka į dyrnar" fór ekki fram hjį neinum sem eitthvaš žekkti til tónlistar.

Samtķmis hóf Winston Churchill aš nota V merkiš viš hvert tękifęri. Fyrst beindi hann lófanum inn į viš og eru til af honum nokkrar myndir žar sem hann gefur fuck off  tįkniš ķ staš sigurtįknsins.

Winston_Churchill_V_signChurchill sem var af ašalsęttum breytti ekki tįkninu fyrr en einhver śtskżrši fyrir honum aš tįkniš sem hann notaši, oft meš vindilinn į milli fingranna, vęri ķ raun argasta ókurteisi mešal verkamanastéttarinnar. -

Margir ašrir leištogar bandamanna notušu einnig sigurtįkniš og héldu žvķ įfram löngu eftir aš strķšinu var lokiš, eins og t.d. Charles de Gaulle sem lauk hverri ręšu sem hann flutti til įrsins 1969 į aš gefa sigurkvešjuna.

Richard_Nixon_campaign_rally_1968Įriš 1967 feršašist Richard Nixon vķtt og breitt um Bandarķkin til aš kynna forsetaframboš sitt. Hann notaši sigurkvešjuna ķ upphafi og enda hverrar ręšu og flassaši henni hvar sem hann fór.

Hippahreyfingin sem var žį ķ miklum uppgangi, var aš mörgu leiti ķ andstöšu viš Nixon og stefnu hans, byrjuši samt aš nota sigurkvešjuna sem frišartįkn.

John_Lennon_Peace_SignĶ augum hippa var allur sigur fólgin ķ friši. - Upp śr 1969 žegar myndir höfšu birst af John Lennon meš puttana upp aš myndavélinni,  varš tįkniš žekktara sem alžjóšlegt frišartįkn frekar en sigurtįkn og er žaš enn.


Fegurstu ķslensku oršin....

Skįld žjóšarinnar voru dugleg ķ eina tķš viš aš męra ķslenska tungu. Ķ dag eru žau sparari į hrósiš. Raunsęiš varš rómantķkinni yfirsterkari.  

"Įstkęra, ylhżra mįliš, og allri rödd fegri." kvaš Jónas Hallgrķmsson, og "Ég lęrši aš orš er į ķslensku til um allt, sem er hugsaš į jöršu." skrifaši Einar Benediktsson.

Jónas getur vel stašiš į sinni skošun, enda feguršarskyn fólks mismunandi og hugtakiš afstętt. En óhętt er aš fullyrša aš sį sem kenndi Einari var aš żkja. Fjölmörg hugtök eru til į erlendum tungum sem engin orš eru til um į ķslensku. 

Sem dęmi mį taka oršiš Matrix. Flestir vita nokkurn veginn hvaš žaš žżšir, žótt ekkert eitt sambęrilegt orš sé til ķ ķslensku?

Aš mķnu įliti fer fegurš tungumįls eftir  grunnhugsuninni sem bżr aš baki oršunum og grunnhugsunin vešrur ętķš tengd sķbreytilegum veruleika og upplifunum okkar frį mķnśtu til mķnśtu hvort sem viš erum höll undir rómatķk eša raunsęi.  

Til dęmis  getur setningin "Ég elska žig." veriš žaš fegursta sem žś hefur nokkru sinni heyrt. Og mķnśtu seinna gęti žaš veriš setningin "žaš er ekki illkynja."


Hvaš er aš vera Ķslendingur?

Allar smįžjóšir ķ heiminum eiga um žessar mundir ķ vök aš verjast. Hvarvetna er sótt aš menningu žeirra og efnahagslegu sjįlfstęši. Tilhneigingin er aš žęr hverfi ein af annarri ofanķ myrka sśpu efnahagsbandalaga og fjölžjóša-samfélaga žar sem fjölbreytileikinn kostar of mikiš til aš valdhafar, sem meta allt śt frį peningum, žar į mešal menningarveršmęti, sjįi sér hag ķ aš višhalda honum.

Sjįlfstęši Ķslands hlżtur žvķ, žegar allt kemur til alls, aš velta į tilfinningu okkar sem landiš byggja, fyrir žvķ hvaš žaš er aš vera žjóš.

Į mešan aš sjįlfstęšisbarįttan fór fram, var lögš rękt viš žjóšlega arfleifš okkar žar sem tungumįliš og sagnahefšin skiptu mestu mįli. Allt mišaši aš žvķ aš sannfęra okkur sjįlf um aš viš vęrum žjóš og aš sem slķk gętum stašiš į eigin fótum. 

Um leiš og viš trśšum žessu sjįlf, hófst sś ósvinna aš sannfęra ašra ķ heiminum um žaš lķka. Einhverstašar žar varš okkur į ķ messunni.

Til žess virtist ekkert minna duga en nokkur įr af mikilmennskubrjįlęši į žvķ stigi aš ašrar žjóšir prķsušu sig sęla aš viš vorum fįmenn žjóš og herlaus.

Višleitnin til aš skapa okkur sérstöšu į mešal annarra žjóša hefur einkennt žjóšarvitundina frekar en nokkuš annaš, upp į sķškastiš. Ķsland įtti; fegurstu konurnar, sterkustu karlana, klįrustu višskiptajöfrana, falllegasta landiš, hreinustu nįttśruna, nęst besta handboltališiš og  frumlegasta tónlistarfólkiš.  Skošanakannanir sżndu aš viš voru bjartsżnastir, hamingjusamastir og rķkastir allra, hér var spillingin mešal stjórnmįlamanna og stjórnsżslu minnst ķ heiminum og draumurinn um aš vinna jśróvisjón var įvalt lifandi į mešal vor.

Allt žetta mótaši žjóšarvitundundina ķ nokkra įratugi, sameinaši  žjóšina og gerši okkur aš Ķslendingum. Žetta var Gamla Ķsland.

Nś įrar hins vegar illa.

Žaš er įr og öld sķšan ķslensk kona vann alžjóšlega feguršarsamkeppni, eša karl kraftakeppni, višskiptajöfrarnir reyndust mest prettarar og bankaręningjar, stórir hlutar landsins eru komnir undir virkjanalón og borholur, loftmengun nįlęgt hęttumörkum er algeng ķ Reykjavķk, einn bankaręninginn er lķka bśinn aš ręna "strįkunum okkar" svo žjóšin getur ekki lengur sameinast um žį, viš erum oršin svartsżnust allra og ķ 23. sęti yfir žį hamingjusömu, minnstu lķkur į hagvexti męlast į Ķslandi,  Björk er hętt aš seljast og allir eru löngu bśnir aš gefa upp vonina aš viš vinnum nokkru sinni jśróvisjón.

Fólk spyr sig hvort allt sjįlfstraustiš hafi ašeins veriš hręvareldar og tįlsżn og hvaš sé til rįša til aš bęta įstandiš.

Einhverjir vonušu aš eftir allsherjarhruniš mikla mundi gefast tękifęri til aš byggja Nżtt Ķsland. Ķ ljós hefur komiš aš fólk hefur ekki hugmynd um śr hvaša efni žaš Ķsland eigi aš vera. Ķ reynd logar Ķsland enn žvķ Žaš sem hingaš til hefur veriš reynt aš gera er meira ķ ętt viš illa skipulagt slökkvistarf en uppbyggingu.

Kannski er mįl aš spyrja hvaš žaš ķ raun og veru er sem fęr okkur til aš vilja aš vera įfram Ķslendingar.

Er žaš raunverulega ašeins žaš sem viš lögšum upp meš ķ sjįlfstęšisbarįttuna foršum, ķ višbót viš žęr fįu aušlindir sem landiš ręšur enn yfir, sem gerir okkur aš Ķslendingum, sem sagt tungumįliš, sagan, fiskur, jaršhiti og rafmagn?

Fróšlegt vęri aš heyra įlit einhverra žeirra fįu sem žetta blogg lesa, um hvaš žaš er aš vera Ķslendingur og hvort žaš skipti žį enn einhverju mįli. 


"Ķ móšu hlżrra tilfinninga"

Ķslensk-amerķski hjįlmurinnHafi einhver fariš i grafgötur meš ķ hvaša tilgangi bandarķska sendirįšiš į Ķslandi heldur uppi "menningarlegum" samskiptum viš landsmenn, žį er lesning žessara samskiptapósta sendirįšsins viš utanrķkisrįšuneytiš ķ Washington afar upplżsandi. - Öll samskipti eru vegin og metin śt frį pólitķskum hagsmunum Bandarķkjanna.

Sumt af žvķ sem fram kemur, sżnir aš starfsmenn sendirįšsins telja sig hafa djśpa innsżn inn ķ sįlarlķf mörlandans.

Jafnvel hinir sišfįgušu veraldarvönu Ķslendingar, verša afar upp meš sér fįi žeir boš um aš vera gestir Sendiherrans og fara frį slķkum fundum ķ móšu hlżrra tilfinninga varšandi samskiptin yfir Atlantsįla.

Į žeim er einnig aš skilja aš veikleiki Frónbśa fyrir vķni, sé sendirįšsfólkinu talsvert til framdrįttar.

Žaš sem viš gerum oftast į endanum til aš teygja śr žeim peningum sem viš höfum tiliceland_food2 umrįša, er aš bjóša upp į tollfrķtt alkahól ķ móttökum, į opnunum sżninga og listahįtķša. Žar sem Alkahól er mikiš skattlagt į Ķslandi, viršast vķngjafir okkar Ķslendingum miklu rausnarlegri, en žęr eru ķ raun og veru. Ķ stašinn fyrir žessar gjafir eru okkur fęršar žakkir į bošsmišum og kynningarefni sem gefiš er śt af skipuleggjendum og viš fįum bošmiša fyrir starfsfólk okkar aš sękja žessa atburši įsamt merkisfólkinu. Žį notum viš tękifęriš til aš spjalla, koma į samböndum og hęla stefnu Bandarķkjanna.


Heimsókn ķ LatabęEkki er rįš nema ķ tķma sé tekiš og įróšur Bandarķkjanna beinist aš börnum jafnt sem fulloršnum. Žannig ber Latabę į góma og hvernig hęgt er aš notfęra sér višhorf ķslenskra barna til heilbrigšis til aš efla pólitķsk tengsl žjóšanna. Unglingum er bošiš ķ poppkorn og gos ķ sendirįšskjallaranum til aš horfa į bandarķskar įróšursmyndir en kvartaš er undan žvķ aš myndböndin sem sendirįšiš fįi send frį Bandarķkjunum séu of einföld og augljós fyrir skörp ęskumenni Ķslands.


mbl.is WikiLeaks birtir Reykjavķkurskjöl
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Trśbošsstellingin

Einhvern tķma upp śr 1980 heyrši ég fyrst talaš um "trśbošsstellinguna".  Eins og flestir vita er oršiš notaš yfir įkvešna ašferš til kynmaka.

Samkvęmt könnunum er aš žessi įkvešna stelling sé algengasta ešlunarašferš mannfólksins, lķklega vegna žess aš hśn lķka einföldust ķ framkvęmd. En einhvernvegin komust Ķslendingar samt  upp meš ķ 11 hundruš įr aš hafa ekkert sérstakt nafn yfir hana.  

Hugtakiš (ekki ašferšin, sem betur fer) kemur śr enskri tungu og žaš vęri fróšlegt aš vita eftir hvaša leišum hugtakiš kemur inn ķ ķslenska mįliš.  

Ķ ensku varš žaš til einhvern tķman um mišbik sķšustu aldar, trślega vegna misskilnings įkvešins mannfręšings sem var aš skrifa um kynhegšun frumstęšs ęttflokks į eyju ķ Kyrrahafinu - Žaš er sem sagt ekki flugufótur fyrir žvķ aš žessi įkvešna stelling,  hafi nokkru sinni  eša nokkurs stašar, veriš tengd trśboši eša trśbošum sérstaklega. 

Elsta heimild um notkun oršsins ķ fjölmišlum heimsins er frį 1969 en žį segir The Daily Telegraph frį žvķ aš ķ sex rķkjum Bandarķkjanna geti konur fariš fram į skilnaš viš eiginmenn sķna hafi žeir viš žęr mök ķ öšrum stellingum en trśbošsstellingunni. Um sama leiti mįtti sjį oršiš "trśboši" notaš um elskhuga sem ekki žóttu meš nógu gott ķmyndunarafl.


Trśšar, oss er ekki skemmt!

Hvar į aš byrja?

HryllingstrśšurFyrir žaš fyrsta žį hef ég aldrei séš hvaš er fyndiš viš trśša. Aš vera ekki fyndinn hlżtur aš vera til vansa fyrir žann sem hefur žann eina tilgang aš vera fyndinn. -

Trśšar og trśšslęti eru alls ekki hlęgileg. Hver hlęr t.d. aš žessu fśla trixi žegar vatni er sprautaš śr gerviblóminu? Kannski Hitler.

Hśmor sem byggir į žvķ aš detta į rassinn ķ hvert sinn sem bassatromman drynur, er svo afkįralegur aš hann jašrar viš hrylling.

Reyndar eru trśšar hryllilegir. Ef einhverjir rithöfundar settust nišur og reyndu aš skapa persónu sem vęri holdtekja alls žess sem viš įlķtum hryllilegt, vęri śtkoman trśšur. 

Eldrautt rafmagnaš hįr, daušahvķtt andlit meš skelfilegu glotti og voodoo augnfarša, śtbelgdur skrokkur ķ višundarlegum bśningi, bigfoot fętur og hlįtur hinna fordęmdu.  Allt žetta hefur trśšurinn. - Žess vegna  finnst mér žaš ętķš hljóma eins og hótun žegar ég heyri lagiš Send in the Clowns.

Jerry Lewis gerši eitt sinn kvikmynd um Trśš. Hśn hét The day the Clown Cried og fjallaši um trśš sem lenti ķ śtrżmingarbśšum Nasista. Myndin var svo hryllileg aš hśn var aldrei aš fullu klįruš, hvaš žį tekin til sżninga.  Žaš segir heilmikiš um trśša.

Stundum er fólki sem hefur ašra atvinnu,  lķkt viš trśša. Žś ert bara trśšur, segja pólitķkusar oft um andstęšinga sķna meš fyrirlitningu og neikvęšu formerkin loša viš röddina ķ mönnum. Samt borga žessir sömu menn stundum heilmikla peninga til aš fį trśš ķ heimksókn til aš taka žįtt ķ merkisdögum ķ lķfi barna sinna. - Žannig er pólitķkin, full af mótsögnum og žannig er aš vera trśšur, žeir eru ein mótsögn.


Į rśmstokknum hjį John Lennon og Yoko Ono

Lennon-og Ono-ķ AmsterdamĮriš 1969, žį 16 įra,  bjó Gail Renard įsamt foreldrum sķnum ķ borginni  Montreal ķ Kanada. Sem unglingur sem hafši mikinn įhuga į tónlist, fylgdist hśn grannt meš fréttum af žvķ žegar John Lennon og Yoko Ono voru gefin saman ķ hjónaband og hvernig žau notušu įhuga fjölmišla į žeim atburši til aš vekja athygli į barįttu sinni fyrir friši ķ heiminum.

Gail horfši į poppstjörnuhjśin ķ sjónvarpinu gefa vištöl śr hjónasęng sinni ķ forsetsvķtunni į Amsterdam Hilton Hótelinu ķ Hollandi žar sem žau eyddu hveitibraušsdögunum frį 25. til 31. mars žetta sama įr. Žaš var žį sem einn blašamašurinn spurši John hver vęri tilgangurinn meš žessu "rśm-boši" og John svaraši aš bragši; "Give peace a chance".

Hugmyndir žeirra Lennon og Ono um aš endurtaka įlķka "rśm-boš"  ķ New York uršu aš engu žegar John var neitaš um landvistarleyfi ķ Bandarķkjunum vegna žess aš hann hafši veriš handtekinn fyrir kannabis reykingar ķ landinu įri įšur.

Lennon og Yoko héldu žvķ til Bahama eyja žann 24. Maķ og tóku sér herbergi į Sheraton Oceanus Hótelinu žar sem žau hugšust dvelja ķ rśminu ķ eina viku og bjóša fjölmišlum og vinum aš heimsękja sig.

GailŽegar aš Gail heyrši aš vegna hitabylgjunar sem gekk yfir eyjarnar,  hefšu žau skötuhjś yfirgefiš Bahama eftir ašeins einnar nętur dvöl og vęru į leiš til heimaborgar hennar Monteral til aš halda rśm-bošinu žar įfram, įkvaš hśn og vinkona hennar aš freista žess aš berja gošin augum. Įsamt vinkonu sinni héllt Gail til Queen Elizabeth  Hótelsins og beiš žar fęris. Hóteliš var žegar umkringt fólki sem žarna var ķ sömu erindum og žęr en engum var hleypt inn. Žęr fréttu aš John og Yoko vęru žegar bśin aš koma sér fyrir ķ herbergi nśmer 1472.

Gail var ķ žann mund aš gefa upp vonina um aš sjį nokkuš af hjónakornunum žegar vinkona hennar stakk upp į žvķ aš žęr skyldu reyna aš klifra upp brunastigann aš baki hótelsins og  laumast žannig inn į Hóteliš ķ gegnum glugga. žetta geršu žęr og komust inn į hęšina fyrir ofan  herbergi 1472.  Žar  bišu žęr eftir aš öryggisverširnir ķ stigaganginum fyrir nešan skiptu um vakt og notušu žį tękifęriš til aš komast inn į hęšina žar sem John og Yoko héldu til.

Žęr böršu aš dyrum og heyršu Yoko svara; "kom inn." Žęr gengu inn ķ herbergiš og fundu žar fyrir Yoko, dóttur hennar Kyoko, žį fimm įra og John Lennon. Žau virtust öll žreytt og John kvartaši yfir aš vera svangur og geta ekki fengiš neina herbergisžjónustu. Gail fann sśkkulašistykki ķ handtösku sinni sem hśn bauš John. John virtist undarandi en ķsinn var brotinn og žau byrjušu aš spjalla saman.

4238_galleryĶ staš žess aš vķsa žeim į braut, baš John Gail um aš taka žįtt ķ śtvarpsvištali sem taka įtti viš hann žetta sama kvöld. Gail sagšist verša aš hringja ķ móšur sķna sem hśn og gerši. Samtališ endaši meš žvķ aš John varš aš taka sķmann og lofa móšir Gail aš hann skyldi passa hana. Hśn fékk aš lokum leyfiš og tók žįtt ķ vištalinu. Eftir žaš varš hśn fastagestur žeirra hjóna žį įtta daga sem "rśm-bošiš" stóš og fór ašeins heim į kvöldin til aš sofa.

Į daginn var svķtan pökkuš af fjölmišlafólki sem tók linnulaus vištöl viš Lennon og Gail sat og horfši į. Žegar aš Dereck Taylor, blašafulltrśi Bķtlanna tókst loks undir kvöld hvern dag, aš losna viš blašamennina, komu vinirnir ķ heimsókn. Mešal žeirra voru Timothy Leary, Petula Clark og Allen Ginsberg, allt heimsfręgt listafólk.

Žegar lķša tók į kvöldiš var John vanur aš segja; Jęja Gail, žś litur śt fyrir aš vera oršin žreytt. Viš veršum aš vakna snemma ķ fyrramįliš og žś ęttir aš drķfa žig ķ rśmiš". Móšir hennar hafši varaš John viš aš halda eiturlyfjum frį Gail og viš žaš stóš hann. Einu sinni reyndi einhver blašasnįpur aš gera hosur sķnar gręnar fyrir henni en John stöšvaši žaš žegar ķ staš.

Stundum tók Gail Kyoko śt ķ garšinn fyrir framan hóteliš til aš leika viš hana. Gail minnist žess hversu henni fannst žaš hreint ęvintżralegt aš sjį žetta fólk drekka vķn meš hįdegismatnum. Og ekki minkaši hrifning hennar žegar aš Tommy Smothers, žį afar vinsęl sjónvarpsstjarna ķ Bandarķkjunum, birtist til aš taka žįtt ķ geiminu. Hśn hóf aš taka meš sér Brownie box myndavélina sķna og tók meira 150 myndir af žvķ sem fram fór.

give_peace_a_chance_wideweb__470x274,0Einn daginn tilkynnti Lennon aš vildi taka upp lag žarna ķ svefnherberginu. Hann sagšist vilja einhverja til aš spila undir į tambórķnur. Gail hafši samband viš Hjįlpręšisherinn en žeir virtust ekki hafa įhuga. Žį hafši hśn samband viš Hare Krishna hreyfinguna og eftir stutta stund voru nokkrir gulklęddir munkar meš tambórķnur męttir į stašinn. Žetta var sķšdegis 31. maķ. John tók sér penna ķ hönd , settist į gólfiš og skrifaši nišur texta lagsins. Titill žess var; Give Peace a Chance. Hann lauk textanum į örskammri stundu og lét Gail sķšan skrifa hann upp į stęrra spjald svo allir gętu sungiš hann. Aš žvķ loknu gaf John Gail blašiš sem hann hafši skrifaš į upprunalega textann meš žeim oršum aš kannski mundi hśn einhvern tķmann  fį eitthvaš fyrir hann.

Sjįlf upptaka lagsins fór fram 1. jśnķ. og textinn hljómaši svona; 

Ev'rybody's talkin' 'bout
Bagism, Shagism, Dragism, Madism, Ragism, Tagism
This-ism, that-ism, ism ism ism
All we are saying is give peace a chance
All we are saying is give peace a chance

(C'mon)
Ev'rybody's talkin' 'bout
Minister, Sinister, Banisters and Canisters,
Bishops, Fishops, Rabbis, and Pop Eyes, Bye bye, Bye byes
All we are saying is give peace a chance
All we are saying is give peace a chance

(Let me tell you now)
Ev'rybody's talkin' 'bout
Revolution, Evolution, Masturbation, Flagellation, Regulation,
Integrations, mediations, United Nations, congratulations
All we are saying is give peace a chance
All we are saying is give peace a chance

Ev'rybody's talkin' 'bout
John and Yoko, Timmy Leary, Rosemary,
Tommy Smothers, Bobby Dylan, Tommy Cooper,
Derek Taylor, Norman Mailer, Alan Ginsberg, Hare Krishna
Hare Hare Krishna
All we are saying is give peace a chance
All we are saying is give peace a chance
(Repeat 'til the tape runs out)

Löngu seinna i vištali viš tķmaritiš Rolling Stonesagšist John hafa viljaš semja söng sem gęti komiš ķ stašinn fyrir "We Shall Overcome". sem var eini söngurinn sem mótmęlendur strķšsins ķ Viet Nam sungu į mótmęlafundum. Eftir aš Give Peace a Cance var gefiš śt, leiš ekki į löngu žar til žaš var oršiš ašal barįttu söngur frišarsinna vķtt og breytt um heiminn.

Give peace a chance hljóšritašMunkarnir męttu aftur meš tambórķnurnar, John og Tommy Smothers įtu į rśmstokknum og léku į kassagķtara og restin af hópnum sat meš krosslagšar fętur į gólfinu, söng og barši taktinn į žaš sem hendi var nęst. John žótti fyrsta takan hljóma of veikt og lét munkana gefa meira ķ slįttinn ķ seinni upptökunni en endaši samt meš aš endurmixa lagiš hljóšveri žvķ hann kom sjįlfur dįlķtiš seint inn ķ sönginn ķ žrišja versinu.

Śtkoman var fyrst a lagiš sem Lennon lét frį sér fara undir nafninu The Plastic Ono Band. Paul McCarney er reyndar skrįšur mešhöfundur aš laginu en John sagši oft aš žaš hefši veriš Yoko sem samdi lagiš meš honum en Paul hefši hvergi komiš nįlęgt žvķ. Einnig er haft eftir John Lennon aš žegar hann heyrši 500.000 mótmęlendur syngja lagiš fyrir utan hvķta hśsiš ķ Nóvember 1969 hafi žaš veriš "ein stęrsta stund lķfs hans".

Žegar aš leišir skildu meš žeim Gail og John, lét hann hana hafa nafnspjald meš sķmanśmeri sem hann sagši henni aš hringja ķ ef hśn žyrfti einhvern tķman aš nį af honum tali. 

Gail upp ķ rśmi meš John og YokoGail varš seinna žekkt sjónvarpskona og framleišandi og fékk m.a Bafta veršlaun 2001 fyrir verk sķn. Um žessi kynni sķn af John og Yoko hefur lįtiš hafa žetta eftir sér; "Ég fór bara upp ķ rśm til žeirra. Mér leiš vel meš žeim. Getiš žiš ķmyndaš ykkur hvaš mundi gerast ķ dag ef poppstjarna hagaši sér svona gagnvart 16 įra stślku. En žetta snérist allt saman um įst og friš og fólkiš trśši žvķ. Žaš var John og öllu žessu aš žakka aš ég varš hugrakkari. Žessi reynsla fékk mig til aš trśa žvķ aš ég gęti breytt heiminum, ķ žaš minnsta litlum hluta hans, og mašur ętti įvalt aš reyna žaš".

Gail varšveitti textablašiš sem John gaf henni til įrsins 2008 eša žar til hśn įkvaš aš selja žaš į uppboši og lįta žannig orš John Lennons rętast. Fyrir snepilinn fékk hśn 421,250 pund.


"Him bad man, Kemo sabe"

MatchboxSöfnunarįrįtta var algeng mešal barna og unglinga ķ Klefavķk upp śr 1960 og hefur lķklega veriš žaš vķšar. Stelpur söfnušu dśkkulķsum, glansmyndum og servéttum. Strįkar söfnušu Matccbox bķlum, frķmerkjum, hasarblöšum og leikaramyndum. Reyndar söfnušu einhverjar stelpur lķka leikaramyndum, en žęr höfšu ekki neinn sans fyrir veršmęti žeirra, eins og strįkarnir. Žaš var t.d. aušvelt aš fį ķ bżttum frį žeim sjaldgęfa Bonanza myndir fyrir drasl eins og Connie Stevens, Brigitte Bardot, Ricky Nelson eša Fabian.

Leikaramyndirnar voru seldar ķ versluninni Kyndli sem var rekinn af Jósafati Arngrķmssyni. Sundum fengust žęr lķka ķ Sölvabśš. Fyrst verslaši Jósafat fyrir aftan Kaupfélagiš į Hringbrautinni og sķšar viš Hafnargötuna. Hann seldi vel af žeim žvķ leikaramyndirnar komu ķ 10 mynda bśntum og žar sem ašeins ein žeirra var sjįanleg var mikill galdur aš vita nįkvęmlega hvaša myndir leyndust ķ hverju bśnti. Stundum žurfti aš kaupa mörg bśnt til aš fį myndina sem žś vildir eignast.

Combat hasarblašFlestir leikararnir voru bandarķskir og vel kunnir  žeim sem höfšu ašgang aš kanasjónvarpinu śr žįttum eins og Perry Mason meš Reymond Burr sem leysti öll mįl į skrifstofunni heima hjį sér, Combat meš Vic Morrow sem reykti ótrślega krumpašar sķgarettur og var alltaf órakašur og Bonanza meš Lorne Greene, Pernell Roberts, Dan Blocker og Michael Landon sem seinna grét svo mikiš į sléttunni.

Hasarblöšin var aftur į móti erfišara aš nįlgast, sérstaklega Superman og Spiderman. Žau eftirsóttustu (Combat blöšin) komu ofan af velli og mašur žurfti helst aš žekkja einhvern kanastrįk sem var tilbśin til aš selja blöšin sķn, eša žaš sem var enn betra, einhvern sem vann uppį velli og hafši einhver rįš meš aš nįlgast dżrgripina fyrir lķtiš sem ekkert.

Stęrsti markašurinn fyrir leikara, hasarblöš og servéttur var fyrir utan Bjössabķó (Nżja Bķó) į sunnudögum įšur en žrjśbķóiš hófst. Aš mestu var um aš ręša "bżtti" markaš, en sumir seldu žó sitt fyrir beinharša peninga.

Mešal sjaldgęfari leikaramyndanna og žess vegna veršmętari aš sjįlfsögšu, voru myndir af Clayton Moore og Jay Silverheels (Tonto) žeim sem léku ķ  The Lone Ranger sjónvarpsžįttunum.

The-Lone-RangerSagan af einfaranum grķmuklędda hófst meš śtvarpsžįttum 1933 og var sögš įfram ķ sónvarpsžįttum frį 1949.

Aušvitaš var einfarinn ekkert sérstaklega einmanna, žvķ fljótlega var kynntur til sögunnar indķįninn Tonto (merkir "kjįni" į spęnsku) sem varš dyggur förunautur žessa diskó klędda marghleypugirta riddara og laganna varšar sem enginn vissi hver ķ raun og veru var eša hvašan kom.

Tonto kallaši hann ętķš Kemo sabe sem įtti aš vera indķįnamįl og merkja "traustur félagi".

"Him bad man Kemo sabe"var algeng setning śr munni Tonto sem sjįlfur var svo miklu betri en enginn žegar kom aš įtökunum. 

Hestur riddarans prśša var heldur enginn tunnumatur. Hann hét Silver og var sérlega vitur, hvķtur og frįr.

Hi-yo Silver hrópaši einfarinn ķ hvert sinn sem vildi hleypa į skeiš og um leiš var spilaš af krafti  endastefiš śr forleiknum aš Vilhjįlmi Tell eftir Gioachino Rossini uns hetjan hvarf ķ moldarmökkinn.

Vinsęldir žįttana voru meš ólķkindum og ķ Bandarķkjunum er enn veriš aš sżna žį į sumum stöšvum. Žį voru einnig  geršar serķu-kvikmyndir um hetjuna bęši fyrir sjónvarp og kvikmyndahśs.


« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband