Heimurinn er eitt land.......

Hvað hafa hópar Indíána í Perú sem sem aldrei hafa komið í snertingu við "menninguna" með Kínaveldi að gera?

Myndin sem tekin var fyrir stuttu af Indíánum á landamærum Brasilíu og Perú þar sem þeir munduðu boga sína, er af einum af þeim 54 ættflokkum sem vitað er að byggja þetta svæði. Brátt mun einangrun þeirra rofna og um leið verður líf þeirra í hættu.

 

 

Brasilía er orðið að matarbúri Kínverja sem kaupa hverja baun af soja sem Brasilíubúar geta framleitt. Til að eiga greiðan aðgang að auðlindum suður-Ameríku hafa Kínverjar lagt hart að Brasilíumönnum og Perúbúum að byggja 2400 mílna langan veg frá ströndum Atlantshafs að ströndum Kyrrahafs. Þessi hraðbraut á að liggja í gegnum lönd hinna "ósnertu" ættbálka.

 

 

Meðlimir ættbálkana eru sagðir við góða heilsu en það mun breytast um leið og þeir komast í snertingu við algenga sjúkdóma eins kvef og mislinga svo dæmi séu tekin. Fyrir þeim eru Indíánar varnarlitlir. Þegar að Evrópumenn komu fyrst til Brasilíu voru upprunalegir innbyggjar taldir vera um 5 milljónir. Í dag eru þeir taldir færri en 350.000.

 

Ættbálkurinn sem myndaður var á dögunum er talinn vera "nýr hópur" en samt hluti af örðum ættbálk sem var orðin of stór og skipti sér þess vegna upp. Venjulega telja ættbálkarnir ekki fleiri en 1000 einstaklinga því vistkerfið býður ekki upp á fleiri. En nú er sem sagt hraðbrautin á leiðinni og það mun taka meira en boga og örvar til að stöðva hana.

Einstein um afstæðiskenninguna og fyrstu ástina

Það er nokkuð móðins um þessar mundir, fyrir bæði trúaða og trúlausa,  að vitna í orð Alberts heitins Einstein málum sínum til stuðnings um að Guð sé til og að hann sé ekki til.

Hér er mynd af Albert sem tekin var á strönd árið 1945. (flottir skór Albert)

 

Mín uppáhalds tilvitnun í Einstein er þegar hann útskýrir afstæðiskenninguna á þann hátt að allir, já allir, hljóta að skilja hana. Einstein tekur svona til orða.

"Það er ekki aðdráttaraflinu að kenna að fólk veður ástfangið. Hvernig er hægt að skýra á máli efnafræði og eðlisfræði þetta mikilvæga lífræna fyrirbrygði sem fyrsta ástin er. Legðu höndina á heita hellu eina mínútu og hún mun virðast sem klukkustund. Sittu með stúlkunni þinni í klukkustund og hún mun virðast sem 1 mínúta. Það er afstæði."

 

Gravitation cannot be held responsible for people falling in love. How on earth can you explain in terms of chemistry and physics so important a biological phenomenon as first love? Put your hand on a stove for a minute and it seems like an hour. Sit with that special girl for an hour and it seems like a minute. That's relativity.

Allir vita....Kannski ekki....

Allir vita að Vincent Willem van Gogh  skar af sér eyrað og sendi það konu sem hann var ástfanginn af.  Kannski ekki. Hann skar aðeins af snepil vinstra eyra í æðiskasti.

Allir vita að  George Washington  varð fyrsti forseti Bandaríkjanna árið 1788. Kannski ekki. Fyrsti forseti Bandaríkjanna var forseti  sameinaðs þings   og hann bar titilinn "Forseti Bandaríkjanna." Sá fyrsti til að gegna Því embætti hét;  Peyton Randolph, 5. Sept. 1774.

 

Allir vita að  Lady Godiva  reið nakin og aðeins hulin sínu síða hári um götur Coventry á 11. öld, til að sköttum yrði létt af þegnum bónda hennar.

Kannski ekki. Þessa atburðar er hvergi getið í samtímaheimildum og ekki fyrr en 200 árum seinna. Svo virðist sem sagan hafi þróast síðan eftir að fólk í Coventry fór að halda árlega upp á þessa kostulegu reið frá og með árinu 1687.

Skjálftaskrif

Til eru kínverskar heimildir um jarðskjálfta sem eru allt að 3000 ára gamlar. Kínverjar voru fyrstu jarðskjálftafræðingarnir og rituðu niður frásagnir um þá í smáatriðum. Þeir fundu einnig ákveðna leið til að segja fyrir um jarðskjálfta með því að kúffylla leirker upp að rim sem þeir létu svo standa. Ef að kúfurinn sprakk og  flóði var jarðskjálfti á næsta leiti.  

Sjálfsagt  voru þetta afar ónákvæmar spár en  allar spár um jarðskjálfta eru enn ónákvæmar. Auðvitað hafa jarðskjálftar verið hluti af goðsögnum og helgisögum mannkynsins frá upphafi tíma. . Í grískum helgisögum, er Neptúnus (Póssedon hjá Rómverjum) sjávarguðinn. Samt sem áður var eitt af hlutverkum hans að "hrista jörðina. Þar sem flóðöldur fylgja oft jarðskjálftum neðansjávar, var þessi geta hans viðeigandi fyrir sjávarguð.

Sagt er að dýr skynji fyrr jarðhræringar en menn og að hundar gelti undarlega jafnvel nokkrum mínútum áður en skjálftinn verður og fuglar fljúgi út og suður og hegði sér undarlega. Fyrir þessu liggja þó engar vísindalegar vísbendingar eða sannanir.

Aristóteles varð fyrstur Evrópumanna til að setja fram kenningu um uppruna jarðskjálfta. Hann sagði þá orsakast af miklum vindum. Rannsóknir á jarðskjálftum fóru ekki gang fyrir neina alvöru fyrr en á miðri 18. öld þegar að mikill skjálfti skók London og flóðbylgja gekk yfir Lissabon í Portúgal stuttu seinna.

 John Mitchell í England og Elie Bertrand í Sviss eru meðal frumkvöðla á þessu sviði.  

Árið 1820 varð Chile fyrir miklum skjálfta og var þá tekið eftir því að hæð landsins hafði breyst. Þetta var m.a.a staðfest af skipstjótra  H.M.S. Beagle, Robert Fitzroy. (Skipið sem einnig bar Charles Darwin sem rannsakaði flóru og dýralíf á sömu slóðum.)

Eftir  1850 var það  Robert Mallet, sem fann leið til að reikna út styrkleika jarðskjálfta. Samtímis fann ítalskur náungi, Luigi Palmieri að nafni upp rafmagnsseguls jarðskjálftamæli, og kom einum slíkum fyrir nálægt Vesuvius og öðrum í háskólanum í Naples. Þetta voru fyrstu mælarnir sem mælt gætu skjálfta sem menn fundu ekki fyrir.

Árið 1872 komst bandarískur vísindamaður  Grove Gilbert að nafni að því að jarðskjálftar áttu gjarnan upptök sín nálægt jarðskorpu sprungum..Eftir Skjálftann 1906 í San Francisco var það Harry Reid sem kom fram með þá kenningu að uppsöfnuð spenna í jarðlögunum illu jarðskjálftum.

Spámaðurinn sofandi

  Í dag eru til hundruð nýaldarlækna og bókstaflega þúsundir sjúklinga um allan heim sem nota lækningaaðferðir sem þróaðar voru af manni sem hafði enga læknisfræðimenntun og framkvæmdi árangursfyllsta starf sitt meðvitundarlaus. Þessi maður hét Edgar Cayce hinn sofandi spámaður Ameríku, einn af almerkilegustu sjáendum 20 aldarinnar.

Edgar Cayce var fæddur á bóndabæ nálægt Hopkinsville í Kentucky-fylki í Bandaríkjunum 18 mars 1877. Fyrstu teikn um skyggnigáfu hans komu snemma í ljós. 7 ára að aldri sagði hann foreldrum sínum af fundum sínum með látnum afa sínum. Og ýmislegt bendir til þess að hann hafi haft sýnir af engli. Cayce gekk ekki í skóla nema fram að áttunda bekk og 16 ára var hann farinn að vinna í bókabúð. Eins og margir ungir Ameríkanar lék hann hafnarbolta í frístundum. Eitt sinn við slíkan leik fékk hann mikið högg á bakið sem gerði hann órólfæran. Á meðan hann þjáðist í rúminu skipaði hann móður sinni skyndilega að útbúa og bera á eymslin frjókornaseiði sem hann tilgreindi, sem hún og gerði. Morguninn eftir reis Cayce á fætur og kenndi sér einskis meins. Hann mundi þó ekki eftir neinu af þessari reynslu sinni, sem seinna kom í ljós að átti eftir að verða einkennandi fyrir líf hans.

Árið 1898 þegar Edgar var 21 árs gerðist hann sölumaður fyrir bréfsefnisheildsala og með honum hafði vaknað áhugi á ljósmyndun, en jafnframt var hann á ystu nöf með að verða einn af fremstu læknamiðlum sem heimurinn hefur þekkt. Þá þróun má rekja til veikinda sem hann átti sjálfur við að stríða og honum flaug í hug að lækna mætti með aðstoð dávalds. Hann fór á fund eins slíks sem ekki tókst samt að lækna meinið. En í einum af dásvefninum, í djúpu dái, tók Cayce skyndilega að lýsa meðali sem lækna myndi mein hans. Læknislyfið hreyf og hann fór að velta því fyrir sér hvort hann gæti endurtekið leikinn og orðið öðrum til góðs.

Áður en leið á löngu varð honum mögulegt að losa sig við þjónustu dávaldsins því hann gat komist í dásvefn hjálparlaust og af eigin rammleik.
 

Lækningar Cayces eru allt of margar og vel sannaðar til að geta kallast umdeilanlegar í dag, en hann fékkst ekki við trúarlegar lækningar í þeim skilningi sem það orð er notað. Hann stundaði ekki handa-yfirlagningar eða tók fólk í meðferð. Hæfileikar hans fólust að miklu leiti í að sjúkdómsgreina, sem hann gat oft á tíðum gert án þess svo mikið sem berja sjúklinginn augum. Oft á tíðum stönguðust greiningar hans algjörlega á við hefðbundnar læknagreiningar. En aftur og aftur reyndist Cayce hafa rétt fyrir sér og læknarnir rangt. Meðhöndlunaraðferðir hans voru ýmiskonar, allt frá hefðbundnum laxerolíukúrum og smáskammta-læknisaðferðum, til frekar ótrúlegra læknisaðferða eins og inntöku á sængurmaurasafa.
 

En eitt höfðu aðferðirnar þó sameiginlegt, þær virkuðu. Þegar hann lést árið 1945 hafði hann meðhöndlað mörg þúsund sjúklinga með góðum árangri, sem oft hafði verið vísað til hans af þeim sem störfuðu í læknastétt. Skyggnin sem lá að baki lækningastarfsemi Cayces leiddi hann inn á undarlegar leiðir. Eitt sinn hafði hann t.d. upp á morðingja með hæfileikum sínum. Í því tilfelli féll á hann sjálfan grunur um að hafa framið morðið því einn af rannsóknarlögreglumönnunum sem málið rannsökuðu trúði ekki á skyggnigáfu og var þess fullviss að vitneskja Cayces gæti aðeins stafað af því að hann hefði sjálfur framið morðið.
 

Frá sjúkdómsgreiningum sínum fór Cayce að stunda lífgreiningu, það er, lagði mat á framtíð sjúklingana. Vegna þess að í vöku var Cayce ákaflega bókstafstrúaður kristinn maður olli það honum talsverðri truflun, þegar honum varð ljóst að í dái gat hann greint frá fyrri lífum einstaklinga og sett fram fyrnalanga sögu mannskynsins sem náði langt aftur til hins forna meginlands Atlantis.

Atlantis

Hvernig varð goðsagan til.

Í kringum árið 590 fyrir Krist lauk gríski stjórnmálamaðurinn Solon við röð pólitískra og efnahagslegra umbóta í Aþenu. Til að gefa þeim tóm til að skjóta rótum fór hann í langferð til Egyptalands. Nákvæm lýsing á ferðalagi hans hefur því miður ekki varðveist en talið er að Solon hafi heimsótt stjórnarfarslega höfuðborg Egyptalands, Sais, sem stóð aðeins 16 km frá Naucratis einu Grísku hafnarborg landsins. Heimsókn Solons til Sais var söguleg. Hann hafði mikinn áhuga á liðnum tímum og gerði sér far um að ræða við fornfræðinga, skjalaverði og sagnfræðinga og ekki hvað síst, við presta gyðjunnar Neith.
Einn af þeim sagði honum einkennilega sögu af styrjöld sem geisað hafði í fornöld og af meginlandi sem sokkið hafði í sæ. Það lítur út fyrir að Solon hafi orðið djúpt snortinn af frásögninni sem honum var sögð til að sanna að sagnfræðileg gögn Egyptalands næðu lengra aftur en þau grísku.Ýmislegt bendir til þess að Solon hafi ritað hjá sér minnispunkta, ef til vill með það fyrir augum að setja saman skáldsögu um efnið þegar hann kæmi heim. Ef svo var tókst honum það ekki, en hann endursagði frásögnina góðum vini og ættingja, Dropidesi. Dropides sem var kominn fast að níræðu, sagði söguna barnabarni sínu Critiasi sem sagði hana sínu barnabarni Critiasi öðrum. Critias hinn yngri var náskyldur Platoni, manni sem lýst hefur verið sem mestum allra grískra heimspekinga. munnmæli þessi urðu heimildir Platons að frásögn sinni af Atlantis. Ef til vill hafa fylgt frásögn Critiasar minnisblöð Solons en þeirra er hvergi getið. Seinna ákvað Platon að deila þessum heimildum með heiminum og gerði það í tveimur ritverkum, Timaeus og Critias. Þó sagan væri brotakennd, varð hún grundvöllur að heilum iðnaði sem þrífst vel enn þann daginn í dag og er fyrsta og elsta heimild okkar um Atlantis.

Í Timaeusi eru frásagnarbrotin heillegri og hefjast á lýsingu hugmynda Egypta um endurtekningu hörmunga. Prestar gyðjunnar Neith skýrskota til grísku arfsagnarinnar um Phaethon sem eyddi öllu á jörðinni með eldi vegna þess að hann missti stjórn á vagni föður síns Heliosar. Þó að um táknræna lýsingu væri að ræða, fullyrti presturinn að hér væri raunsönn lýsingu á ferð um hvernig himinhnettirnir hefðu rekist saman á himninum og valdið mikilli eyðingu á jörðinni. Hann gefur einnig í skin að slíkir atburðir eigi sér stað með vissu millibili í alheimssögunni. Presturinn heldur síðan áfram að segja sögu forfeðra Salons Aþenubúanna, sem Egyftaland geymdi heimildir um allt að 9000 ár aftur í tíman. Á þeim tímum, sagði hann, var til í Atlantshafi, utan súlna Herkúlesar, eða Gíbraltar eins og þær eru kallaðar í dag, eyja nokkur stærri en Libya og Asía til samans. Yfir henni og fjölda smáeyja, ríkti voldugt herveldi hvers yfirráð teygði sig allt að ströndum norður Ítalíu. Herveldi þetta réðist inn í Egyptaland og Grikkland níuþúsund árum fyrir tíma Solons. Þegar styrjöldin braust út féll Egyptaland en borgríki Aþeninga héldu velli gegn ótrúlegum líkum og tókst að síðustu að snúa styrjöldinni sér í hag og frelsa nokkur af þeim ríkjum sem sigruð höfðu verið. Þetta voru erfiðir tímar fyrir Atlantis. Í kjölfar hernaðarósigrana gengu yfir heimaeyju þeirra svo öflugar jarðhræringar og flóð að allar herdeildir þeirra sukku í jörðu og sjálf eyjan Atlantis hvarf í djúp hafsins.
Samkvæmt frásögn Solons eins og hún er höfð eftir Platon gengu hörmungarnar yfir á einum degi og einni nóttu, og ollu því að Atlantshafið varð í langan tíma ósiglanlegt vegna misturs og leðju.

Í bókinni Critas útskýrir Plató arfsögnina um upphaf Atlantis og segir frá því hvernig guðirnir skiptu jörðinni í hluta til þess að skapa mannkynið. En lýsing hans á meginlandinu og íbúum þess líkist meira sagnfræði.
Hálfa leið eftir allri eyjaálfunni var frjósöm strandlengja. Nokkrum mílum í burtu í miðju eyjarinnar stóð lágt fjall, kannski ekki meira en hæð, en á henni byggðu eyjaskeggjar sína elstu borg. Borgin var umkringd þremur dýjum, sem arfsögnin sagði að guðinn Póseiton hafi grafið. Gnægð var af gróðri og dýralífi sem virðist hafa verið svipað og gengur og gerist í hitabeltinu.
Þar var unninn úr jörðu óþekktur málmur,oricalsinum, sem lýst er sem verðmætari en nokkuð nema gull. Borgin á hæðinni varð að höfuðborg landsins. Skurður var grafinn frá sjó að ysta díki og höfn í miðju landi búin til. Díkin sjálf voru brúuð á mörgum stöðum og margir minni skurðir grafnir milli þeirra og inn og útgönguleiðir varðaðar með turnum. Veggir voru reistir í kringum hvert díki. Ysti veggurinn var lagður kopar, miðveggurinn tini og innsti veggurinn oricalsinum. Í borginni mátti finna almenningsböð, jafnt sem einkaböð, gosbrunna og rennandi vatn, sem hitað var upp, og jafnvel reiðvelli. Úr grjótnámu ekki langt frá var höggvinn steinn svartur, rauður og hvítur sem notaður var í allar byggingar. Fyrir utan borgina fóru flutningar og áveita eftir þéttu neti skurða, sem voru svo stórir að Plató átti auðsjáanlega erfitt með að trúa að þeir hefðu verið gerðir af manna höndum.
Stjórnarfarslega var Atlantis samband 10 konungsdæma sem hvert um sig var sjálfstætt ríki en samt bundið saman með ákvæðum um að hvert þeirra skyldi útvega hermenn til að verja veldið í heild. Meirihluti atkvæða hinna tíu konunga var nauðsynlegur til þess að hægt væri að dæma Atlantisbúa til dauða.
Frásögn Platós kynnti undir ímyndunarafl bæði þeirra sem lásu og skrifuðu um hana. Nýleg áætlun gerir ráð fyrir að yfir 1000 bækur hafi nú verið gefnar út um Atlantis og er sú áætlun talin hógvær. Þessi ritverk má flokka í þrjá meginflokka. Þann sem leitast við að sanna að Atlantis hafi verið til, þann sem styður og lýsir lifnaðarháttum og menningu Atlantis og að síðustu þann sem afneitar því að Atlantis hafi verið til í raun og veru en leitar að öðrum sögulegum skýringum á arfsögninni.
Ein af þeim bókum sem fyllir fyrsta flokkinn og er ein af eldri útgefnu bókunum um efnið, er Atlantis, The Antediluvian World eftir Ignatius Donnelly. Donnelly sem gaf út bók sína árið 1882 var heillaður af líkum menningar- og tungumálaþáttum forn-Egypta og þeirra sem byggðu suður-Ameríku til forna. Hann benti á að báðar þjóðirnar hefðu byggt píramída, báðar smurðu lík sín og báðar réðu yfir háþróaðri stjarnfræði.
Arfsagnir beggja vegna Atlantshafsins geyma líkar frásagnir, jafnvel staðarnöfn eru lík. Til að skýra þessar sameiginlegu þætti gerði Donnelli ráð fyrir Atlantískri menningu sem breiddist samtímis út til austurs og vesturs þegar eyálfan sökk. Annan flokkinn fylla meðal annars rit Maddam Blavanský sem leit á sögu Atlantis sem hluta af 18 milljón ára sögu mannkynsins og rit Edgar Cayce hins fræga Ameríska sofandi spámanns, sem dró upp myndir af Atlantis sem í mörgum tilvikum líkjast stórbrotinni vísinda-skáldsögu. Cayce trúði því ásamt fjölda annarra dulrænna rithöfunda að í raun hefði Atlantis sokkið þrisvar og þeir atburðir sem Plató lýsir hefðu gerst þegar Atlantis sökk í þriðja og síðasta sinn. Í reynd hefðu þá síðustu leifar mikillar heimsálfu, sem náði frá Mexíkóflóa yfir í Miðjarðarhaf, verið að sökkva í sæ. Það eina sem eftir standi pp úr sé hluti Ameríku, Vestur-Indíum og Bahama-eyjar.Cayce kenndi að á Atlantis hefði þrifist hátæknivædd menning sem grundvallaði vísindi sín á kristöllum, vísindum sem nú eru týnd. Það eru greinilegar vísbendingar um það í ritum Cayces að síðustu hörmungarnar sem gengu yfir Atlantis hafi verið af mannavöldum og orsök mikils vopnabúnaðar sem nota átti til þess að frelsa kynþátt þræla undan tilbúninni og stökkbreyttri herraþjóð.
Þriðja flokkinn fylla bækur eins og bókin End of Atlantis eftir Prófessor Luce, sem bendir á að frásögn Platós af hinni týndu álfu eigi margt sameiginlegt með því sem við vitum um hábronsaldar menningu Aegeana. Siðmenning sú blómstraði löngu fyrr en Egypsku heimildirnar segja til um, en nútímafræðingar halda að ef til vill hafi Plató einfaldlega ruglast á eða ranglega þýtt níuþúsund ár fyrir níuhundruð. Ef svo er hafa hörmungarnar sem eyddu Atlantis átt sér stað í kringum 15oo fyrir Krist frekar en 9600 f.K. Svo einkennilega vill til að sé reiknað með tímasetningunni 15oo f.K. ber hana upp á þann tíma er ótrúlegar hamfarir sannanlega eyddu miklu heimsveldi, þ.e. Minoan-veldinu á eyjunni Krít. Hamförunum ollu mikið gos í eldfjalli á eynni Santorin 70 mílur norður af Krít. Þetta eldgos er talið hafa verið 5 sinnum öflugra en þegar eyjan Krakatoa sprakk í loft upp og sendi flóðöldur þvert yfir Kyrrahafið á síðustu öld. Öldur frá Santorin skullu án efa á Krít og ollu gereyðingu slíkri að hið gamla heimsveldi náði sér aldrei aftur á strik.

 

Ef til er Guð, hver skapaði þá Guð?

Það eru um það höldur hvort þurfi meiri trúarsannfæringu til að halda því fram að tilviljun ein ráði og hafi ráðið allir framvindu í mótun alheimsins og þróun lífsins í honum eða til að álíta að baki liggi áform vitsmunalegs frumafls. 

Og það er gömul saga og glæný þegar að trúmál eru rökrædd að trúlausir sjá tilviljanir einar þar sem trúaðir sjá guðlega forsjá og fyrirhyggju. Flestir trúleysingjar vilja beita skynsemi, rökum og vísindalegum aðferðum til að skilja alheiminn. Hinir trúuðu telja sig hins vegar hafa fundið sannleika sem er ofar allri rökhyggju og vísindalegri þekkingu.

Það samræmi sem sjá má mili vísinda og trúarbragða þegar litið er á trúarbrögð sem opinberuð sannindi og  vísindi sem uppgötvuð sannindi er hunsað af bæði trúuðum og trrúlausum af ótta við að þeir séu að svíkja sannleikann. Vísindaleg aðferð eru svo ný leið til að skoða alheiminn að margir þeir sem fylgja trúarbrögðum sem grundvölluð er á fornum trúartextum sem ekki gerðu mun á trúarlegum og veraldlegum sannindum, telja sannleikanum ógnað og þar með trú þeirra. Þeir sem hallir eru eingöngu undir vísindalegar aðferðir til að skoða alheiminn verða að sætta sig við að leið þeirra tekur aðeins til þeirra hluta sem hægt er að vega, meta og mæla og fær þar með suma til að ætla að annað sé ekki til. Kannski eru þeir haldnir óþarfa fordómum sem rekja má till rimmunnar sem varð á milli vísindahyggju-manna og kristinna í kjölfar erfiðara fæðingarhríða alvöru vísinda inn í heiminn.

Það er afar algengt að heyra trúleysingja spyrja trúaða rökleysu-spurninga eins og "ef Guð er til, hver skapaði þá Guð?" eða "getur Guð skapað svo stóran stein að  hann geti ekki lyft honum", sem er sama spurningin og "hvað gerist þegar ómótstæðilegt afl mætir óhagganlegri fyrirstöðu." Spurningarnar eru vitaskuld rökleysa því Guð er "apsolut" hugtak sem gerir ráð fyrir að ekkert sé æðra eða meira. Það er ekki hægt að hugsa sér alheim þar sem tvö "apsolut" öfl eru til samtímis.

Eins falla trúaðir oft í þá gryfju að reyna færa sönnur á mál sitt með því að vitna til trúarlegra sanninda eða sagna, sem ætlað er að koma á framfæri trúarlegum eða siðferðislegum boðskap, eins og um vísindalega sannaðar staðreyndir sé að ræða eða að trúarrit þeirra séu áreiðanlegar sögulegar heimildir. Sem dæmi er algengt að heyra "vel menntað" fólk halda því fram að jörðin sé rétt sex þúsund ára gömul og sköpunarsögurnar í GT séu bókstaflega sannar og vísindalega réttar.