Er blóð-koltan í þínum farsíma?

Mannskæðasta styrjöldin síðan að heimstyrjöldinni síðari lauk er seinni borgarastyrjöldin í Alþýðulýðveldinu  Kongó eða Austur-Kongó. (Ruglist ekki saman við nágrannaríkið Lýðveldið Kongó) 

Í þessu stríðshrjáðasta landi veraldar þar sem íbúafjöldi er yfir 70 milljónir, er talið að yfir fimm milljónir manna og kvenna hafi látið lífið í stríðinu sem hófst 1998 og stundum er kallað Koltan stríðið.

Þá er einnig álitið að meira en 300.000 konum hafi verið nauðgað af stríðandi fylkingum landsins í þessum átökum. - Engar nákvæmar tölur eru til yfir alla þá sem látist hafa af völdum hungurs og sjúkdóma sem stríðið olli í landinu.

Þrátt fyrir að styrjöldinni hafi verið formlega lokið 2003 halda erjurnar áfram fram á okkar dag. Bitbeinið er eins og áður, yfirráð yfir auðugum kassiterít, wolframít og koltan námum, en þetta eru efni sem mikið eru notuð við framleiðslu farsíma, fartölva og MP3 spilara.

Í dag eru flestar námurnar undir löglega kjörinni stjórn landsins. 

En hvernig fjármagna stríðsherrarnir sem enn eru að, stríðsrekstur sinn? - Meðal annars með sölu á koltani sem unnið er úr jörðu í myrkviðum frumskógarins í Kongó. - Í "koltan-námum" þessum vinna einkum ungir drengir við skelfilegar aðstæður. Hitinn nær tíðum yfir 45 gráður niðrí holunum. Oft falla holunar saman og námudrengirnir farast. Þeir hætta lífi og limum daglega fyrir smáræði.

Koltan er iðnaðarheiti en efnið er notað til framleiðslu tantalum sem aftur gerir framleiðslu á afar hitaþolnum örrásum og örgjörfum mögulega. Stríðsherrarnir sem reka námurnar senda það oftast flugleiðis til Góma og þaðan er það sent landleiðina til Úganda og síðan til Mombasa í Kenía. Þar er efnið brætt saman við koltan sem kemur víðs vegar að úr heiminum, Þannig er ekki hægt að greina á milli blóð-koltans og þess sem er löglega unnið.

Til þess er tekið í umræðunni um blóð-koltan að rétt um 1-10% af tantalum sem notað er til iðnaðar í heiminum komi frá Afríku.

Samt treysta stærstu farsíma-framleiðendur heimsins eins og NOKIA, sér ekki til að fullyrða að framleiðsla þeirra sé laus við blóð-koltan. -

Kosnaðurinn við að hringja úr farsíma er því enn ekki talinn í krónum einum.