Liz Taylor öll

Elizabeth Rosemond Taylor er fallin frá og með henni endar ákveðið tímabil í kvikmyndasögunni. þessi ensk/ameríska leikkona sem varð fræg fyrir leik sinn í stórmyndum eins og Kleópatra, var þegar orðin að goðsögn í lifanda lífi.

"Ég ætlaði aldrei að eignast mikið af skartgripum eða fjölda eiginmanna" er haft eftir stórstjörnunni sem nú er öll.

"Ég lifði bara lífinu rétt eins og hver annar en ég hef verið ótrúlega heppinn. Ég hef kynnst mikilli ást og tímabundið verið hirðir mikilla og fagurra dýrgripa. En mér hefur aldrei þótt ég meira lifandi en þegar ég horfði á börnin mín hamingjusöm að leik, aldrei meira lifandi en þegar ég horfði á mikla listamenn og aldrei ríkari en þegar ég aflaði mikils fjár fyrir eyðnisjúka."

Elizabeth Taylor látin

Þá byrjar ballið

Fréttin segir að Öryggisráðið heimili ekki landhernað gegn Gaddafi, en tillagan sem var fyrir öryggisráðinu gerði ráð fyrir að leyft yrði að grípa til allra nauðsynlegra aðgerða nema að hernema landið. Samkvæmt því er ákveðin landhernaður vel mögulegur, svo fremi sem þeir hermenn sem á land ganga, hypji sig aftur til sín heima þegar hlutverki þeirra er lokið. - Á næstu klukkustundum hefjast loftárásir væntanlega á Líbíu, sem verður fylgt eftir af landgönguliði á næstu dögum.

Og hvenær hlutverkinu er lokið, um það verður eflaust fundað mörgum sinnum á næstu mánuðum eða árum. - BP, stærsta olíufélag  beitir nú fyrir sig bæði Bretum og Bandaríkjamönnum til að tryggja fjárfestingar sínar í Líbíu. Þeir hafa nú fengið leyfi til að endurheimta þær aftur með hervaldi. -

Öryggisráðið heimilar loftárás

Heppnir menn í Japan

Japanir öðrum þjóðum fremur trúa á heppni. Í menningu þeirra stjórnar hópur sjö Guða sem saman eru nefndir Shichifukujin, hamingju fólks sem mest ræðst af heppni þeirra. Það er því ekki að furða að saga Zahrul Fuadi hafi ratað á síður japönsku blaðanna og þaðan í heimspressuna.

Heppni hans er vissulega mikil og jafnast kannski á við heppni Japanans Tsutomu Yamaguchi sem lifði af tvær kjarnorkusprengingar  í Ágúst árið 1945 þegar Bandaríkjamenn beittu kjarnavopnum gegn japönsku borginni Hiroshima þar sem Tsutomu Yamaguchi var í heimsókn og aftur þremur dögum seinna , heimaborg hans ,Nagasaki.

 

Slapp undan tveimur flóðbylgjum

Krabbar og pöddur með mannsandlit

Þegar gengið er um Dimmuborgir getur að líta álfa og tröll hvar sem augað festir. Þegar ekinn er hringvegurinn þarf ekki annað enn að horfa upp í næstu fjallshlíð til að sjá þar skessur og þursa sem döguðu uppi á leið sinni heim í hellinn.

Margir hafa orðið til að benda á að hin íslenska þjóðtrú á vofur og vætti sé einmitt styrkt af gnægð náttúrumynda í landslaginu.

Þessi árátta að sjá myndir og andlit út úr náttúrunni hefur sálarfræði-heitið Pareidolia. Undir pareidólíu sem reyndar er undirgrein af Apopheniu, má fella ýmis barnabrek eins og að stara upp í himininn á daginn og sjá í skýjunum myndir, og á kvöldum þykjast sjá karlinn í tunglinu skæla sig framan í veröldina. 

Pareidólía var það líka þegar upp úr 1970 það varð vinsælt meðal unglinga að spila hljómplötur aftur á bak í leit að földum skilaboðum. - "Paul is dead" og allt það.

Þá má einnig minnast á "ristabrauð" æðið sem greip um sig fyrir nokkrum árum, þegar fólk vítt og breitt um heiminn sá mynd af Jesú í morgunmatnum sínum.

Þegar að myndir fóru að berast frá fjarlægum hnöttum, voru menn ekki lengi að koma auga á mannandlit í landslagi þeirra. Frægasta dæmið er auðvitað Cydonia andlitið á Mars.

En þessi árátta nær ekki aðeins til "dauðra" hluta og það er ekki aðeins almenningur sem lætur "blekkjast."

Heikegani krabbinn sem stundum er kallaður "Samúræja krabbinn"  og einkum finnst undan ströndum Japans, komst á allra varir þegar að Carl Sagan vakti athygli á honum í Cosmos þáttum,  fyrir margt löngu.

Carl tók krabbategundina sem dæmi um "gervi náttúruval" eins og því er lýst í kenningum Julian Huxley. 

Samkvæmt kenningum Julians hefur þessi krabbategund þróað með sér hið sérstæða útlit sitt af eftirfarandi ástæðum:

Krabbaveiðimenn tóku eftir því að skel sumra krabbanna svipaði mjög til útlits hinna fornfrægu Hike-stríðsmanna Japans. Af virðingu við þá virtu stétt stríðsmanna, hentu þeir aftur í sjóinn þeim kröbbum sem mest líktust stríðshetjunum, en hinir enduðu í pottum þeirra. - Þannig fékk loks allur stofninn þessa sérkennilegu skelmynd.

Kenningar Julians standast vitaskuld ekki, alla vega ekki hvað þessa krabbategund varðar, því hún hefur aldrei verið veidd að ráði til átu eða annars. 

Hnúðarnir og rákirnar sem mynda samúræja andlitið á skelinni eru einfaldlega vöðvafestingar. Hjá þessum virtu vísindamönnum var sem sagt um dæmigerða Pareidolíu að ræða.

Heikegani krabbar eru síður en svo einu dýrategundirnar hvers útlit minnir á mannsandlit. Til eru fiskar, köngulær og bjöllur sem skarta mannsandlitum eins og meðfylgjandi myndir sína.

 

Ein "fnykpadda" (Stink bug)  einnig ættuð frá Japan, líkist meira stílfærðri teikningu af samúræja hermanni en Heikegani krabbinn.

Köngulóin hér til hægri á heima í Bretalandi og komst í fréttirnar fyrir skemmstu fyrir að líta út eins og maður. Reyndar finnst mér "andlit"  hennar minna meira á andlit Joseph Carey Merrick sem frægur var undir nafninu Fílamaðurinn.

Skemmtilegasta skordýrið með andlit, er án efa "Happy face" köngulóin.

 

 

 

Jakkaföt að eilífu

Hver segir að karlmenn séu íhaldsamir þegar kemur að klæðaburði. Jakkaföt hafa t.d. aðeins verið í tísku í ca. 300 ár. 

En einhverju verða menn líklega að klæðast. Það er fáheyrt að naktir karlmenn hafi mikil áhrif í samfélaginu.

Til að geta kallast jakkaföt, verða buxur og jakki að vera úr nákvæmlega sama efni.  

Þessi tiltölulega einsleiti einkennisbúningur hins siðaða vestræna manns er sprottinn upp úr klæðnaði evrópskra aðalsmanna á 17 öld.

Eftir frönsku byltinguna, sem umbylti klæðnaði almennings í Evrópu, eins og öllu öðru,  hófu breskir klæðskerar að nota tiltölulega grófofin ullarefni.  

Þeir saumuðu jakkaföt sem voru efnismikil og höfðu jafnframt afar stífar og staðlaðar útlínur. Buxurnar voru síðar og jakkinn stuttur og án lafa, enda eru löfin aðeins gagnleg þeim sem hafa gat á rassinum eins og einhver tískufrömuðrinn orðaði það.  (Þegar maður hugsar um það, hafa reyndar flestir slíkt gat)

Þegar í  upphafi Viktoríutímabilsins voru jakkafötin í aðalatriðum orðin  eins og þau eru enn þann daginn í dag. 

Sniðið undirstrikaði borgarmenninguna og hentaði fyrst og fremst karlmönnum sem unnu litla sem enga líkamlega vinnu. Fötin fela vel bæði væskilslegt og skvapholda vaxtarlag mektarmannsins, sérstaklega ef vesti er notað með þeim. Það virkar þá eins og lífstykki eða bumbustrekkjari.  

Þeir sem vinna erfiðisvinnu hafa breiðari axlir og stærri vöðva en skrifstofublækurnar. Þegar að verkamaður kaupir sér jakkaföt beint af herðatrénu, passa  þau yfirleitt illa. Þau eru annað hvort of þröng eða of síð. Þau gera því lítið annað en að undirstrika ójöfnuðinn sem þeim var ætlað að fela.

Fræg er sagan um manninn sem kom inn í herrafataverslun og bað um að fá að sjá jakkaföt. Afgreiðslumaðurinn sýni hinum föt sem kostuðu 100.000 krónur. Þetta þótti manninum of mikið og bað um eitthvað ódýrara. Búðingurinn kom þá með föt sem kostuðu 50.000. En þótt vini okkar fötin of dýr. Loks kom maðurinn með málbandið með jakkaföt sem kostuðu 5000 krónur sem mannsa þótti ásættanlegt verð. 

En þegar hann mátaði fötin kom í ljós að önnur ermin jakkans var nokkru styttri en hin. "Dragðu bara handlegginn inn og skjóttu upp annarri öxlinni" ráðlagði afgreiðslumaðurinn, sem viðskiptavinurinn og gerði.

Þá sá hann að jakkakraginn var nokkuð skakkur. "Ekkert vandamál" sagði afgreiðslumaðurinn, "teigðu vel úr hinni hendinni og beygðu hana aftur á bak eins og væng". Þetta gerði vinurinn en tók þá eftri því að önnur buxnaskálmin var styttri en hin. "Þú verður bara að ganga með annan fótinn stífan, þá tekur enginn eftir þessu" ráðlagði búðarblókin.

Maðurinn keypti nú jakkafötin og gekk út á götuna hýr í bragði. Hinum megin við á kaffihúsi sátu tveir bæklunarskurðlæknar og sötruðu kaffi. Um leið og maðurinn í nýju fötunum kom gangandi yfir götuna, sagði annar þeirra. "Þetta er einhvers verst bæklaði maður sem ég hef séð um ævina". "Já", svaraði hinn. "En skratti er hann í flottum jakkafötum."

Sagt er að jakkaföt endurspegli einnig þá údbreiddu skoðun (sumir kalla það misskilning) að karlmenn eigi að vera staðfastir og einlitir persónuleikar. Fjölbreytileiki í litum og tegundum búninga passa illa við þá skoðanafestu og stöðugleika sem karlmenn eiga að prýða.

Ómissandi hluti þessa langlífa karlabúnings er kragaskyrtan og hálsbindið. Það er einna helst í litum hálsbindisins sem karlmenn geta brugðið á leik með liti og munstur. Hins vegar má vel spyrja hvað sé svona eftirsóknarvert við að hefja hvern dag á að hnýta snöru um hálsinn á sér.

Hálsbindið má líklega reka til búnings króatískra málaliða í 30 ára stríðinu. (1618–1648) Það er oft nota til að gefa til kynna skap og jafnvel afstöðu, notandans, til manna og málefna. 

Ef allt fer sem horfir munu karlmenn halda áfram að klæða sig í jakkaföt um ófyrirsjáanlega langa framtíð. Í bókum og kvikmyndum sem fjalla um framtíðina eru karlmenn ætið klæddir í jakkaföt. (OK, í örfáum óvinsælum kvikmyndum eru þeir i samfestingum)  Hugmyndaflug höfundanna nær sjaldan lengra enn að þrengja buxurnar dálítið eða hafa jakkann með bítlakraga.

Allir geta náð háum aldri...

þú þarft bara að lifa nógu lengi, er haft eftir Elísabetu Bretadrottningu í ræðu sem hún hélt á áttræðisafmæli sínu 2006. Elísabet hefur aldrei þurft að óttast ellina og hefur því ekki ástæðu til að líta á hana göngudeildina í fordyri helvítis eins og svo margir jafnaldrar hennar í Bretlandi.

En þá að aðalefni pistilsins; aldur og elli.

Í áratugi hafa niðurstöður rannsókna á lífi fremdardýra (prímata) höggvið skarð í hugtökin sem við notum til að skilgreina mennsku hins viti borna manns (homo sapiens).

Líffræðilegir frændur okkar, aparnir, nota vissulega verkfæri og sýna jafnvel merki um óeigingjarna fórnfýsi (altruism) og samvinnu. Sumir þeirra stunda kynmök án þess að ætlunin sé að fjölga tegundinni og aðrir geta sýnt af sér skipulagt en tilgangslaust ofbeldi eins og maðurinn er svo þekktir fyrir. -

Lengi vel var haldið að langlífi mannsættarinnar væri sérkenni hennar. Haldið var að önnur dýr enduðu ævidaga sína fljótlega eftir að getan til að tímgast fjaraði út.

Ekki lengur.

Nýjar rannsóknir sem birtar hafa verið í vísindaritinu Science, sýna að bæði apar og apakettir eldast  á  mjög svipaðan hátt og maðurinn. Kvendýr eru langlífari en karldýr og ung árásargjörn karldýr lifa skemmst, rétt eins og gerist og gengur meðal manna.  Aldurskeið apa er líka álíka langt og mannsins.

Langlífasta manneskja sem vitað er um með vissu, er  franska konan Jeanne Louise Calment. Hún var fædd 21 febrúar árið 1875  og lést 4. ágúst árið 1997 þá 122 ára og 164 daga gömul.

En miðað við sumar aðrar tegundir eru bæði apar og menn ekki hálfdrættingar þegar kemur að langlífi. 

 

Í október 2007 aldursgreindu vísindamenn við Bangor háskólann í Norður-Wales aldur kúfskeljar sem veidd var við Ísland og var aldur hennar talinn milli 404 til 410 ár með því að telja árhringina og var skelin þannig greind sem elsta dýr jarðarinnar. 

Af spendýrum  mun  langlífastur Norðhvalur (Balaena mysticetus), einnig nefndur grænlandssléttbakur og grænlandshvalur. Í dýrum sem veiddust seint á síðustu öld hafa fundist spjótsoddar sem taldir eru meira en 150 ára gamlir. Elsti Norðhvalurinn sem vitað er um, náði 211 ára aldri.

Risaskjaldbökur (Aldabrachelys gigantea) verða einnig mjög gamlar.  Frægust þeirra er Adwaita (nafn hans á sanskrít merkir  "hin eini og sanni") sem dvaldist stærsta hluta ævi sinnar, í dýragarðinum í Kolkata á Indlandi. Þangað kom hann árið árið 1875 þá fimm ára gamall. Adwaita skreið endanlega inn í skel sína árið 2006 og hafði þá skakklappast um í meira en 256 ár.

 

Meðal fiska er hinn japanski Hanako, skrautfiskur af koi tegundinni eflaust aldursforsetinn. Hann klaktist úr árið 1751 og átti marga eigendur um ævina. Hann geispaði síðasta gúlsopanum árið 1977 þá 226 ára.

 

Af fuglum ku það vera hinn blá guli macaw Charly sem náð hefur hæstum aldri. Hann skreið úr egginu árið 1899 og var 106 ára þegar hann dó árið 2005.

 

 

Elsta lífveran á skrá er líklega fura sem gekk undir nafninu Prometheus. Hún var 4844 ára þegar hún hætti að bæta við sig árshringjum árið 1964. Elsta lífveran á lífi í dag er önnur fura, kölluð Meþúsalem, en hún er 4842 ára gömul.

 

 

Mótsagankenndar niðurstöður

Já, og hvað finnst þér svo um foringja flokkanna, spurði markaðsrannsóknafyrirtækið MMR sem kannaði álit almennings til persónueiginleika nokkurra stjórnmálaleiðtoga. Niðurstöðurnar endurspegla fyrst og fremst áhugaleysi almennings um þetta fólk. Áhugaleysið virðist svo mikið að svörin eru út í bláinn og  niðurstöðurnar þess vegna augljóslega mótsagnakenndar.

Sem dæmi lendir Jón Gnarr í efsta sæti yfir þá sem fólk telur heiðarlegastan en í nesta sæti yfir þá sem standa við eigin sannfæringu. Það er sem sagt heiðarlegt í hugum fólks að standa ekki við eigin sannfæringu.

Þá vekur það athygli að sá sem lendir í fyrsta sæti yfir þann sem mestu leiðtogahæfileikana hefur ,þ.e. Steingrímur, er með er með aðeins tæp 15% á bak við sig.

Aðeins tæp 9% telja Bjarna Ben fæddan leiðtoga og hinir fá minna. Þetta er afar einkennilegt miðað við að Bjarni Ben er formaður í flokki sem byggir fyrst og fremst á stuðningi við sterkan leiðtoga, frekar en við málefni og pólitíska stefnu.

Kannski þessi litli stuðningur við Bjarna sé tilkomin af því hversu óheiðarlegur hann er talinn. Aðeins tæp 11% telur hann heiðarlegastan.

Steingrímur er frá Venusi, Jóhanna frá Mars

Pólitísk viska eru tvö orð greinilega í mótsögn við hvert annað. Samt gerir fjöldi kvenna og manna tilraun til þess á hverjum degi að samræma þau .

Stundum heldur maður að það hafi tekist, eins og þegar einhver stjórnmálskríbentinn notar frasann "hver hugsandi maður". Blekkingin varir alveg þangað til að maður sér að hann á við sjálfan sig.

Eða þegar einhver frambjóðandinn notar frasann "hver skynsamur kjósandi" lætur maður hrífast, þangað til að það verður ljóst að aðeins er átt við þá sem ætla að kjósa hann.

Hér koma nokkur dæmi um pólitíska visku.

*Guð er sjálfstæðismaður og jólasveinninn samfylkingarmaður.

*Steingrímur er frá Venus, Jóhanna frá Mars.

*Óumdeildur.... er stafað leiðinlegur.

*Skylda minnihlutans er einfaldalega að vera alltaf á móti öllu og koma aldrei með neinar tillögur.

* Ekkert lyftir skapinu í flokknum meira en yfirvofandi aftaka eldri frammámanns/konu í honum.

* Að vera þingmaður elur á hégómagirninni en sveltir sjálfsvirðinguna.

* Óháður er maður sem vill taka pólitíkina úr pólitíkinni.

* Því meira sem þú lest og kynnir þér pólitíkina, því sannfærðari verður þú um að hver flokkur er verri en hinir flokkarnir.

* Minnihlutahópar hafa næstum alltaf rétt fyrir sér.

Imbarnir frá Núpi í Dýrafirði

Páll Vilhjálmsson sem titlar sig blaðamann og skrifar mest blogg á blog.is viðbætur við fréttir sem aðrir fréttamenn hafa skrifað, er vanur að bölsótast út af ýmsum málum og runka sér óspart málefnalega út á netið úr hægindinu við tölvuna heima hjá sér.

Fyrir skömmu þótti honum tilhlýðilegt, í einum af mörgum pistlum sem hann skrifar daglega, að hnýta dálítið í þá sem hlutu menntun á heimavistarskólunum að  Núpi í Dýrafirði og/eða á Reykjanesi við Ísafjarðardjúp. Í umræddum pistli, sem skrifaður er við frétt um að Besti flokkurinn hyggi á framboð á landsvísu við næstu alþingiskosningar,  segir Páll;  

Frambjóðendur Besta flokksins eru aular sem duttu snemma úr skóla en einhverjir sóttu menntun sína til Núps í Dýrafirði þangað sem óalandi og óferjandi imbar voru tíðum sendir ef ekki á Reykjanes við Ísafjarðardjúp sem hýsti álíka safn.

Ég les Pál stundum og veit að hann eyrir engu í skrifum sínum. Á bloggi hans fljúga hnútar þvers og kruss og aldrei nokkuð jákvætt um nokkurn mann þar að finna. - Skrif hans eru oft mjög illkvittnisleg og rætin en samt í leiðinni mjög læsileg af því að Páll er góður penni og kann að koma fyrir sig orði. -

Í þetta sinn finnst mér Páll fara alvarlega yfir strikið. Hann ræðst þarna, algerlega að ósekju að fólki, sem allir vita að er einmitt þekkt fyrir að hafa lagt meira af mörkum til samfélagsins, en flestir aðrir Íslendingar.  Ég gæti lagt hér fram, máli mínu til stuðnings, langan lista afreksfólks sem hlaut menntun að Núpi, allt frá því að unglingaskóli tók þar til starfa í janúar 1907 að frumkvæði bræðranna Kristins og séra Sigtryggs Guðlaugssona og þar til skólahaldi lauk þar árið 1992. Ég ætla ekki að gera það að sinni en bendi þessi í stað á vel þekkta staðreynd að hvar sem tvær eða fleiri mannvitsbrekkur eru samankomnar á Íslandi, er Núpverji pottþétt á meðal þeirra. Ég vil því mótmæla þessum óverðugu snuprum undirmáls-pennans Páls Vilhjálmssonar og geri það hér með.

 

Mannát og Cheddar ostur

 Skál og skalli  er komið af "skulle" þ.e. höfuðkúpa og því líklegt að forfeður okkar á norðurlöndum hafi gert líkt og Bretar og drukkið veigar úr höfuðkúpum.  Alla vega notum við enn orðið skál. Orðskrípið "klingjum" náði aldrei  fótfestu í málinu, sem er bara vel.

Cheddar Skarð er reyndar betur þekkt fyrir ostinn sem þaðan kemur og er kenndur við skarðið.  Ég bloggaði um ostinn og mannátið í Cheddar skarði fyrir nokkrum árum. Þá grein má finna hér.

Bretar drukku vín úr hauskúpum