Undrasalir - (Fyrir Hildi Helgu)

Zotov var áttatíu og fjögra ára gamall þegar hann gekk að eiga ekkju, sem var jafn gömul og hann. Til brúðkaupsins var boðið af köllurum, eins og þá tíðkaðist, í þetta sinn af fjórum eldri mönnum sem allir stömuðu. Háaldraðir voru einnig mennirnir óku brúðarvagninum og á undan honum hlupu, móðir og másandi, fjórir af feitustu mönnum Rússlands.

Vagninn sjálfur var dreginn af tveimur skógarbjörnum sem reknir voru áfram með gaddasvipu og öskur þeirra í bland við básúnublástur kom í staðinn fyrir brúðarmarsa. Upp við altari dómkirkjunnar gaf blindur og mállaus prestur hjónin saman sem síðan var fylgt af öllum brúðkaupsgestum að hjónasænginni þar sem þau voru afklædd í augsýn allra.

Á þessa leið lýsir Voltaire þessu afkáralega brúðkaupi sem haldið var í Pétursborg árið 1710 fyrir tilstilli Péturs mikla Rússakeisara, en brúðguminn Zotov hafði verið æskukennari Péturs og einskonar hirðfífl hans í seinni tíð.

Skömmu áður hafði Pétur skipulagt brúðkaup frænku sinnar, síðar keisaraynju, Önnu Ivanovna og hertogans af Courland. Strax eftir að hafa veitt þeim blessun sína í upp við altarið í dómkirkjunni í Mosku, hófst annað brúðkaup. Brúðhjón þess voru tveir dvergar, uppáhalds dvergur Péturs Valakoff, og "prinsessa dverganna" Prescovie Theodorovna.

Dverghestar frá Settlandseyjum drógu brúðarvagninn og Pétur veitti þeim blessun sína á sama hátt og hann hafði gert fyrr um daginn fyrir Önnu. - Í brúðkaupsveislu Önnu og hertogans, var veglegri borðskreytingu komið fyrir á miðju veisluborðinu og út úr henni stukku tveir dvergar sem síðan dönsuðu menúett á milli veisluréttanna og borðbúnaðarins.

Pétur mikli Rússakeisari hafði mikinn áhuga á öllum afbrigðlegum náttúrufyrirbrigðum, svo mikinn að hann lét reisa mikla byggingu í Pétursborg þar sem hann kom sér upp safni af allskyns viðundrum og afbrigðilegum lífverum, þ.á.m. mennskum. 

Safnið var kallað Kunstkamera (Undrasalir) og stendur bygging þess enn. Margir af 2.000.000 munum þess eru enn varðveittir á Museum of Anthropology and Ethnography(MAE) í Pétursborg.

En Pétur safnaði ekki aðeins því sem koma mátti fyrir í krukkum og skápum, því hann stefndi til Pétursborgar fjölda af dvergum, þeim sem þóttu óvenju hávaxnir, óvenju feitlangir, krypplingum og þeim sem vanskapaðir voru á einhvern óvenjulegan hátt.

Talið er að dvergahirð Péturs hafi talið 80 dverga þegar mest lét. Anna Ivanovna er sögð hafa haft áhuga á dvergarækt. Eftir að nokkrir kvendvergar Péturs létust af barnsförunum, bannaði  Pétur frekari tilraunir með æxlun dverga.

Pétur virðist hafa haft sérstakan áhuga og dálæti á dvergum. Þeir máttu samt vara sig eins og aðrir á skapofsa keisarans, sem átti það til að leggja til nærstaddra með sverði sínu ef þannig lá á honum. Og áhugi hans smitaði út frá sér því vart var hægt að finna heldri manna fjölskyldu í Rússlandi á valdatíma hans, sem ekki átti einn eða tvo dverga.

Pétur mikli notaði oft afkáraleikann til að undirstrika andstöðu sína við gamlar kreddur og helgisiði kirkjunnar. Áður en hann skipulagði brúðkaup hirðfíflsins Zotov, hafði hann látið krýna hann sem páfa. Þá samdi hann einnig samkvæmisleiki sem gengu út á að gera grín að kristnum helgisögum og siðum þar sem vinir hans og þau viðundur sem hann valdi, var gert að leika hlutverk tengdum viðkomandi sögum.

Nú er víst að Pétur var þeirrar skoðunar að Rússland væri langt á eftir öðrum Evrópulöndum hvað varðaði menningu og siðfágun. Hann t.d. bannaði með lögum að karlmenn bæru alskegg og lét leggja sérstakan skatt á aðrar tegundir skeggja.

E.t.v. hefur Pétur mikli sett dvergaeign í samband við siðfágun því sá siður var all-útbreiddur og hafði verið það um langa hríð, meðal konungshirða Evrópu. Allir rómversku keisararnir áttu dverga. T.d. er þess sérstaklega getið að Júlía, frænka Ágústusar hafi átt tvo dverga, þau Knopas og Andromedíu sem aðeins voru 2 fet og þrír þumlungar á hæð.

Sagt er að einn konungur Danaveldis hafi gert dverg að ráðherra. Karl lX átti níu dverga og fengið fjóra þeirra gefins frá  Sigmundi Ágústusi Póllandskonungs og þrjá frá hinum þýska Maximillan ll. Á þeim tíma voru dvergar taldir mjög snjallir og vitrir. Segja má að þeir hafi komið í stað hirðfífla því þeir máttu mæla þegar aðrir urðu að vera hljóðir. Catherine de Medicis átti þrjú pör á sama tíma og árið  1579  er hún sög hafa átt fimm smámenni sem hétu; Merlín,  Mandricart, Pelavine, Rodomont, og Majoski. Líklegt er að síðasti dvergurinn við frönsku hirðina hafi verið  Balthazar Simon, sem lést árið 1662.

Stundum var karlmannsdvergum boðið að vera viðstaddir þegar að mikilmenni komu saman.   Árið 1566 bauð t.d. Vitelli Kardínáli í Róm  til mikillar veislu þar sem 34 dvergar þjónuðu til borðs.

Á Englandi og á Spáni áttu aðalsmennirnir það til að láta bestu málara samtíðar sinnar mála myndir af dvergum sínum. Velasquez málaði t.d.  Don Antonio el Ingles, fínbúinn dverg ásamt stórum hundi til að leggja áherslu á smæð hans. Sá listamaður málaði fjölda annarra dverga við knungshirðina á Spáni  og á einu málverkinu, Infanta Marguerite, sýnir hann hana ásamt dvergapari.  Þá má sjá dverga á myndum listamanna eins og Raphael, Paul Veronese, Dominiquin og einnig í  "Sigur Sesars" eftir  Mantegna.

Athugasemdir

[Sæmundur Bjarnason, 12.10.2009 kl. 00:05]

Sannarlega merkilegt. Dettur ósjálfrátt "Skáktyrkinn" í hug. Bæði bókin sem mig minnir að hafi komið út nýlega á íslensku og ýmsar aðrar frásagnir af honum bæði fyrr og síðar.

[Jóna Kolbrún Garðarsdóttir, 12.10.2009 kl. 01:09]

Skemmtileg og fróðleg lesning.  Takk fyrir mig.

[Eygló, 12.10.2009 kl. 01:12]

Gott að þessi söfnunarárátta var liðin hjá þegar aurabullurnar komu til sögunnar. Þeir hefðu miklað sig af slíkum eignum eins og öðrum.

Takk Svanur og ég er fegin að ég var næstum 185sm  enginn hefði keypt mig ; )

[Svanur Gísli Þorkelsson, 12.10.2009 kl. 01:29]

Sæll Sæmundur. Þetta mun vera bókin sem bygg er á gjörningum hins ungverska Johann Wolfgang Ritter von Kempelen de Pázmánd sem á átjándu öld faldi dverg inn í gervi-skákvél og varð frægur fyrir og síðast þegar upp komst um svindlið, af endemum. Þessi náungi hefur nú verið ansi klár, því hann fann einnig upp vélrænan talhermi sem síðan var eitthvað notaður af málvísindamönnum.

Takk fyrir innlitið Jóna.

Hver veit hvað þeir eiga í bankahólfunum á Tortóla Eygló?