Adhan, bænakall múslíma sem íslensk stjórnmálakona kallar "gól"

Adhan eða bænakall múslíma hefur verið í umræðunni upp á síðkastið. Bænakallið fer fram fimm sinnum á dag og er kallað af sérstökum bænakallara (Muezzin)  úr bænakallsturninum (minaret) sem jafnan er byggður utan á moskur (bænahús) múslíma. Það var Múhameð sem ákvað að nota skyldi mannsröddina til bænakvaðningar, frekar en klukkur eins og hinir kristnu gera og gerðu eða horn líkt og gyðingar gerðu. Sagt er að blökkumaður og fyrrum þræll Bilal ibn Ribahað nafni hafi verið fyrstur til að kalla til þessarar bæna. Bænakallið sjálft eru 7 eða átta setningar, eftir því hvort um er að ræða Shi´a eða Sunni moskur.

Bænakallið er tónun sem fylgir afar mótuðum reglum og setningafræði. Lengri og lengri þögn fylgir hverri setningu. Á helgidögum er algengt að tveir kalli út samtímis.

Bænakallið hljómar svona í lauslegri þýðingu.

Guð er mestur.

Ég ber þess vitni að enginn er drottin nema Guð.

Ég ber þess vitni að Múhameð er boðberi Guðs.

Hraðið ykkur til bæna.

Hraðið ykkur til velfarnaðar.

Hraðið ykkur til hins besta (þessari línu er bætt við hjá Shi´a múslímum)

Guð er mestur.

Það er enginn drottin nema Guð.

Það eru til leiðir til að egna fólk upp og misbjóða því á marga vegu.  Ein aðferðin er að smána trúarhefðir þess og kalla það sjálft uppnefnum.

Ég var afar hissa að sjá á bloggi þekkts forsprakka eins af stjórnmálaflokkum landsins kalla bænakall múslíma "gól" og "óhljóð" og taka undir með fólki sem nefnir bænakallið "hávaða" og múslíma sjálfa "hyski." - Þetta gerir viðkomandi á bloggsíðu sem er sífellt að bjóða fólki að ganga í flokkinn og hefur sérstakt innskráningarkerfi á síðunni til þess. - Fyrir utan að vera í stjórnmálum rekur þessi aðili víst einhverjar verslanir í landinu. Það er ekki hægt að skilja á viðmóti hans annað en hann sé að afþakka viðskipti við þetta "gólandi hyski." Hann þarf alla vega ekki að undra þótt múslímir landsins og jafnvel þeir sem láta sig mannréttindi almennt varða, beini viðskiptum sínum annað.

Athugasemdir

[Óskar Helgi Helgason (IP-tala skráð) 4.5.2008 kl. 01:44]

Heill og sæll; Svanur Gísli !

Eins; og ég hefi marg - marg - marbent á, Svanur minn, á þessi mannskapur, hver iðkar hroðann frá Mekku, að vera heima hjá sér, og góla þar, en ekki að pirra almennilegt og skikkanlegt fólk, hér heima á Íslandi, með þessum fjanda.

Ólíkt þekkilegra; að heyra spangól íslenzka fjárhundsins, sem hneggið í hrossagauknum, Svanur minn.

Með beztu kveðjum / Óskar Helgi Helgason

[Jóhannes H. Proppé (IP-tala skráð) 4.5.2008 kl. 12:33]

Sjálfur fékk ég að vakna við klukkurnar í Hallgrímskirkju þegar ég bjó niðrí bæ.  Það væri þó auðveldara að sofna aftur við ljóðrænt sönglið í íslömsku bænakalli heldur en  hringlið í bjöllunum á timbruðum sunnudagsmorgni.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 4.5.2008 kl. 13:20]

Já, eg kíkti á einhverjar athugasemdir með þessum 2 fréttum sem birtust í mbl.  Athyglisvert hve margir stuðast ef minnst er á bænakall hvað þá ef þeir heyra það.  Eg held að megi skýra með því að fólk almennt veit ekkert um hvers eðlis kallið er og hefur aldrei pælt neitt í því.  þe. það er eitthvað algjörlega ókunnugt og framandi...en eins og vitað er sýnir mannfólkið oft hinu framandi og óþekkta fjandskap.

Annars las eg einhversstaðar að moskur á Norðurlöndum notuðu yfirleitt ekki bænakall, nema þá að mjög takmörkuðu leiti.

Adhan er algjör list, að mínu áliti.  Eg heillaðist alveg af þessu á Egyptalandi en það var að vísu á fámennum stað og það var enginn hávaði svo sem.  Bara passlegur.  En sumir eru að segja að það sé svo mikill havaði af þessu í borgum.  Veit ekki.

Eg er oft að hlusta á adhan á youtube.  Alveg mögnuð list.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 4.5.2008 kl. 13:22]

Já, eg sé að það hefur komið stórt letur þarna neðst.  Einhver mistök.  Þetta átti bara að vera með hefðbundnu látlausu letri.

[Svanur Gísli Þorkelsson, 4.5.2008 kl. 13:31]

Óskar, ég sakna bæði góls og hneggs hér í miðri borginni sem er full af argi og þvargi.

Erlingur Það er ekki gagnrýnin sem ég er á móti heldur óvirðingin við trú annarra. Trúsamfélagið sem ég tilheyri er afar lítið en jafnframt samheldið. Í Íran eru trúsystkini mín enn ofsótt og ég þekki persónulega margar fjölskyldur sem hafa orðið fyrir barðinu á öfgum múslíma. Gagnrýni á múslíma er réttmæt, en ekki óvirðing. Sú gagnrýni sem maður heyrir oftast um Íslam er vegna framandleika hennar, ekki málefna.

Jóhannes Ég veit nákvæmlega hvað þú meinar, ég átti heima ofarlega á Skólavörðustígnum um tíma :)

[Svanur Gísli Þorkelsson, 4.5.2008 kl. 13:44]

Ómar Hátalarar í moskum eru auðvitað nútímafyrirbæri og alls ekki nauðsynlegir.

En eins og þú segir, fáfræði kallar á hræðsluköst.

[Óskar Helgi Helgason (IP-tala skráð) 4.5.2008 kl. 16:56]

Heill og sæll; á ný Svanur Gísli og aðrir skrifarar !

Eina ráðið; sem ég get gefið þér, Svanur minn, til þess að nálgast dýra hljóðin, er þá; að flytja úr margmenninu og skarkalanum, út í dreifbýlið, eða þá sveitina, fyrst svona sé komið högum þínum, Svanur minn.  

Má til; vegna niðurlags þíns, hér að ofan, Svanur; að bæta þá við :

Þekkingin, á mannlegum sem trúarlegum hroða Mekku dellunar, kallar á varnarviðbúnað, og einna helzt hörku, sem Kínverski kommúnistaflokkurinn beitir, af illri nauðsyn, austur í Sinkiang (Norðvestur- Kína), gagnvart Mekku standinu, sem er, sem betur fer, á undanhaldi, í Kína. Mættum margt; læra, af Kínverjum, sem oftar, gegnum tíðina, sem dæmin sanna.

Með beztu kveðjum, sem fyrr / Óskar Helgi Helgason  

[Sigurður Árnason, 4.5.2008 kl. 19:32]

Sæll Svanur

Ég er sammála þér með að kalla múslima hyski er fullangt gengið og á engan rétt á sér, en það að finnast þetta gól er bara undir hverjum manni að dæma og hver maður hefur rétt á að finnast það vera gól. Satt að segja finnst mér bænaköllin bara ansi notaleg og falleg að hlusta á, en ég virði rétt annara til að finnast það vera gól.  Það er engin skylda að virða trúarbrögð annara, eins og við þurfum ekki að virða aðrar stjórnmálastefnur. Ef trúarbrögðin eru iðkuð sem persónuleg og trufla ekki annað fólk, eða brjóta á rétti annara, þá er hægt að virða þau, annars ekki.

Kveðja Sigurður 

[Svanur Sigurbjörnsson, 5.5.2008 kl. 12:50]

Sæll nafni

Ég var í desember í Kolkata (Calcutta) í Indlandi.  Hótelið sem ég gisti á stóð við vatn og skammt þar hjá hlaut að vera Moska því á hverjum morgni vaknaði ég eldsnemma við bænakallið.  Það var ekki í eina mínútu eða tvær, heldur nálægt 90 mínútum.  Það var ekki sungið berraddað heldur í kröftugt hljóðkerfi þannig að hljóðið barst marga kílómetra.  Þessi iðkun gerir greinilega ekki ráð fyrir að aðrir en múslimar hlusti.  Hrokinn í innihaldinu "Ég ber þess vitni að enginn er drottinn nema Allah" og "Allah er mestur" er ekki beint til þess fallinn að öðrum en múslimum þyki þægilegt að hlusta á bænakallið.  Sama gilti ef fyrsta boðorð kristinna manna væri sungið eða kallað í sífellu yfir Reykjavík efst úr Hallgrímskirkjuturni með 1000 w hátalara.

Er bænakall múslima fallegt listrænt séð?  Það hlýtur að lúta að smekk eins og allt í listum.  Jafnvel tæknilega fullkomin ópera getur hljómað eins og falskt sagarsurg í eyrum þeirra sem hafa ekki smekk fyrir óperum.  Það væri þó ónærgætið að kalla óperur "gól" og hið sama má segja um hljóm bænakalls múslíma.  Persónulega fannst mér viss sjarmi yfir þessum angurværa söng en ég var ekki tilbúinn að vakna við hann eða hlusta á hann í lengri tíma.   Endurtekningin á sömu orðunum var líka hræðilega þreytandi.  

Hvar byrjar réttur manns og hvar endar hann?  Hversu mikið umburðarlyndi er hægt að biðja um?  Hvar er maður byrjaður að brjóta á rétti annarra með iðkun eigin tjáningarfrelsis?  Hver manneskja og hver hópur hefur sinn ósýnilega hring í kringum sig sem aðrir eiga ekki að trana sér inná.  Þannig á fólk að virða þessi mörk og snerta ekki aðra eða nálgast of mikið líkamlega eða með hávaða án þess að fá til þess leyfi.  Í húsfélögum eru t.d. reglur um tímatakmarkanir hávaða út frá veisluhaldi nágranna.   Hver verður ekki reiður ef brotið er á slíkum reglum, sérstaklega ef endurtekið? 

Bænakall eða kirkjuklukkuhljómur.  Mannsröddin er áhrifameiri en klukknahljómur og því er mikilvægara að hún valdi ekki ekki miklum hávaða.  Fyrir bæði hlýtur að gilda að tímasetning og tímalengd skiptir máli.  Ef fólk er ekki truflað á svefntíma eða látið hlusta á kvaðningu til kirkju eða bænahúss í langan tíma, þá eykst þolanleiki fyrir hávaða sem berst yfir almenn svæði.  Allt þetta þarf að vega og meta.  Umburðarlyndi er mikilvægt og það þarf að ganga á alla vegu.

Takk fyrir að vekja athygli á þessu.  Bestu kveðjur

[Svanur Gísli Þorkelsson, 5.5.2008 kl. 14:18]

Þakka þér kærlega þetta innlegg Svanur. Ég er sammála hverri setningu og finnst að spurningarnar sem þú setur fram afar mikilvægar og málefnaleg nálgun við málið.

Mér hugnast ekki frekar en þér Kalkútta "stile" bænaboðunin og finnst, sama hver á í hlut, að virða beri almennar tímamarkannir um hávaða á almanafæri o.s.f.r.  

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 5.5.2008 kl. 19:10]

Eg get tekið undir að þetta með hávaðann er kannski atriði útaf fyrir sig.  Td. er hefð fyrir því á Íslandi að vera ekki með óþarfa hávaða og allra síst á vissum tímum. En eg hef einnig tekið eftir því (þó eg hafi ekkert farið víða um heiminn) að mjög mismunandi er hvernig litið er á það td. í borgum.  Sums staðar sem dæmi virðist vera mikið sport að setjast inní bílinn sinn...og liggja svo á flautunni, án þess að nokkur tilgangur virðist vera, annar en þá bara að flauta.  Leiðinda hávaði sem fylgir þessu fyrir íslendinginn.  

En með að kallið sé eitthvað hrokafullt í sjálfu sér.  Ósammála.  Allah þýðir bara Guð.  Sama orð er notað af arabísku mælandi kristnum.  Einnig eru viss líkindi með hluta bænakallsins og 1. boðorði kristinna manna... nema að arabískan hefur þetta kannski hnyttnara.   Eg er drottin þinn og þú skalt ekki hafa aðra guði.  Það er enginn drottinn  nema Guð.  No big deal. 

Annars þurfa íslemdingar engar áhyggjur að hafa held eg.  Efast um að þetta eigi eftir að heyrast úr moskum hér á okkar tímum allavega.