Jakkaföt að eilífu

Hver segir að karlmenn séu íhaldsamir þegar kemur að klæðaburði. Jakkaföt hafa t.d. aðeins verið í tísku í ca. 300 ár. 

En einhverju verða menn líklega að klæðast. Það er fáheyrt að naktir karlmenn hafi mikil áhrif í samfélaginu.

Til að geta kallast jakkaföt, verða buxur og jakki að vera úr nákvæmlega sama efni.  

Þessi tiltölulega einsleiti einkennisbúningur hins siðaða vestræna manns er sprottinn upp úr klæðnaði evrópskra aðalsmanna á 17 öld.

Eftir frönsku byltinguna, sem umbylti klæðnaði almennings í Evrópu, eins og öllu öðru,  hófu breskir klæðskerar að nota tiltölulega grófofin ullarefni.  

Þeir saumuðu jakkaföt sem voru efnismikil og höfðu jafnframt afar stífar og staðlaðar útlínur. Buxurnar voru síðar og jakkinn stuttur og án lafa, enda eru löfin aðeins gagnleg þeim sem hafa gat á rassinum eins og einhver tískufrömuðrinn orðaði það.  (Þegar maður hugsar um það, hafa reyndar flestir slíkt gat)

Þegar í  upphafi Viktoríutímabilsins voru jakkafötin í aðalatriðum orðin  eins og þau eru enn þann daginn í dag. 

Sniðið undirstrikaði borgarmenninguna og hentaði fyrst og fremst karlmönnum sem unnu litla sem enga líkamlega vinnu. Fötin fela vel bæði væskilslegt og skvapholda vaxtarlag mektarmannsins, sérstaklega ef vesti er notað með þeim. Það virkar þá eins og lífstykki eða bumbustrekkjari.  

Þeir sem vinna erfiðisvinnu hafa breiðari axlir og stærri vöðva en skrifstofublækurnar. Þegar að verkamaður kaupir sér jakkaföt beint af herðatrénu, passa  þau yfirleitt illa. Þau eru annað hvort of þröng eða of síð. Þau gera því lítið annað en að undirstrika ójöfnuðinn sem þeim var ætlað að fela.

Fræg er sagan um manninn sem kom inn í herrafataverslun og bað um að fá að sjá jakkaföt. Afgreiðslumaðurinn sýni hinum föt sem kostuðu 100.000 krónur. Þetta þótti manninum of mikið og bað um eitthvað ódýrara. Búðingurinn kom þá með föt sem kostuðu 50.000. En þótt vini okkar fötin of dýr. Loks kom maðurinn með málbandið með jakkaföt sem kostuðu 5000 krónur sem mannsa þótti ásættanlegt verð. 

En þegar hann mátaði fötin kom í ljós að önnur ermin jakkans var nokkru styttri en hin. "Dragðu bara handlegginn inn og skjóttu upp annarri öxlinni" ráðlagði afgreiðslumaðurinn, sem viðskiptavinurinn og gerði.

Þá sá hann að jakkakraginn var nokkuð skakkur. "Ekkert vandamál" sagði afgreiðslumaðurinn, "teigðu vel úr hinni hendinni og beygðu hana aftur á bak eins og væng". Þetta gerði vinurinn en tók þá eftri því að önnur buxnaskálmin var styttri en hin. "Þú verður bara að ganga með annan fótinn stífan, þá tekur enginn eftir þessu" ráðlagði búðarblókin.

Maðurinn keypti nú jakkafötin og gekk út á götuna hýr í bragði. Hinum megin við á kaffihúsi sátu tveir bæklunarskurðlæknar og sötruðu kaffi. Um leið og maðurinn í nýju fötunum kom gangandi yfir götuna, sagði annar þeirra. "Þetta er einhvers verst bæklaði maður sem ég hef séð um ævina". "Já", svaraði hinn. "En skratti er hann í flottum jakkafötum."

Sagt er að jakkaföt endurspegli einnig þá údbreiddu skoðun (sumir kalla það misskilning) að karlmenn eigi að vera staðfastir og einlitir persónuleikar. Fjölbreytileiki í litum og tegundum búninga passa illa við þá skoðanafestu og stöðugleika sem karlmenn eiga að prýða.

Ómissandi hluti þessa langlífa karlabúnings er kragaskyrtan og hálsbindið. Það er einna helst í litum hálsbindisins sem karlmenn geta brugðið á leik með liti og munstur. Hins vegar má vel spyrja hvað sé svona eftirsóknarvert við að hefja hvern dag á að hnýta snöru um hálsinn á sér.

Hálsbindið má líklega reka til búnings króatískra málaliða í 30 ára stríðinu. (1618–1648) Það er oft nota til að gefa til kynna skap og jafnvel afstöðu, notandans, til manna og málefna. 

Ef allt fer sem horfir munu karlmenn halda áfram að klæða sig í jakkaföt um ófyrirsjáanlega langa framtíð. Í bókum og kvikmyndum sem fjalla um framtíðina eru karlmenn ætið klæddir í jakkaföt. (OK, í örfáum óvinsælum kvikmyndum eru þeir i samfestingum)  Hugmyndaflug höfundanna nær sjaldan lengra enn að þrengja buxurnar dálítið eða hafa jakkann með bítlakraga.

Athugasemdir

[Númi (IP-tala skráð) 12.3.2011 kl. 21:50]

TEINÓTT JAKKAFÖT SELJAST EKKI LENGUR Á ÍSLANDI.  ÞAÐ ER SAGT AÐ ÞAÐ SÉ BJÖRGÓLFUNUM UM AÐ KENNA.

[Númi N (IP-tala skráð) 12.3.2011 kl. 22:17]

http://i4.bebo.com/029a/7/large/2007/03/15/16/2740607475a3850010668b306947758l.jpg

[Númi N (IP-tala skráð) 12.3.2011 kl. 22:19]

[Númi (IP-tala skráð) 12.3.2011 kl. 22:50]

Númi N  fannstu ekkert annað nafn ,,einsog td Lúlli eða eitthvað.

                           Það er verið að fjalla um jakkaföt hérna.

                                                                                                       KV, NÚMI

[Svanur Gísli Þorkelsson, 12.3.2011 kl. 23:05]

Númi; Röndóttu jakkafötin, svört skyrta og hvítt bindi, eru hinn hefðbundni gangster búningur þar sem öllu er snúið við. Minnir samt að Björgólfur hafi verið hallur undir einlit silkibindi.

Ég átta mig ekki á þessari mynd hans Núma N. nema að hann vilji benda á jakkafatalausa unglinga með buxurnar á hælunum.

[Númi (IP-tala skráð) 12.3.2011 kl. 23:31]

Ég held að nafni minn með n-ið,sé að undirstrika það að það hafa ekki allir efni á að kaupa sér jakkaföt,ég reyndar hef ekki átt jakkaföt í cirka 10 ár,mér leiðist sparifatnaður í þeim skilningi.

[Númi (IP-tala skráð) 12.3.2011 kl. 23:48]

Ég lagði til að nafni minn fyndi sér annað nafn,,uss bölvuð frekja í mér,hann getur alveg eins heitið Númi líka.

[Jenný Stefanía Jensdóttir, 13.3.2011 kl. 03:23]

Maður klæðist "sparifötum" til að sýna virðingu fyrir þeim sem t.d. buðu í boðið, eru bornir til skírnar, giftingar eða grafar.  Virðingu fyrir matnum sem etinn er á veitingastað í dýrari kantinum. 

Sparifötin eru afstæð eins og fólkið sjálft,  allt frá sápuþvegnum kroppi til þeirra hvimleiðu teinóttu.

Hreinn karl í straujaðri skyrtu er t.d. vottur af tilhlýðilegri virðingu 

[Gústaf Níelsson, 14.3.2011 kl. 22:29]

Verst er að húfurnar og hattarnir skuli vera horfnir svo gott sem alveg úr fatatísku karla.

[Svanur Gísli Þorkelsson, 14.3.2011 kl. 22:48]

Jenný; Sammála þér með að fötin eigi að vera í samræmi við tilefnið:)

Gústaf. Hattar hurfu eiginleg alveg sem hluti af þessum búningi upp úr 1960. Nú eru það einkum rokkarar sem skarta þeim.