Bacha bazi - Hinir dansandi drengir í Afganistan

Fyrir þremur árum las ég frétt um það hvernig gamall (ó)siður heldri manna í Afganistan hefði verið endurvakin í Baglan héraði í norður hluta Afganistan. þar sem og annarstaðar í Afganistan, fyrir valdatíma Talibana,  tíðkaðist að voldugir menn keyptu sér svo kalla Bacha bazi (leiksveina) sem gjarnan voru 14-18 ára munaðarleysingar. Þeim var kennt að klæða sig upp eins og kvenmenn og dansa fyrir húsbændur sína og vini þeirra í sérstökum Bacha bazi boðum.

Þá var einnig ætlast til að drengirnir þjónuðu eigendum sínum kynferðislega og voru þannig í raun kynlífsþrælar.

Í dag hefur þessi siður aftur breiðst út um allt Afganistan en Talibönum tókst með harðýðgi á sínum tíma að uppræta hann að mestu.

Að eiga Bacha bazi er stöðutákn í Afganistan og núverandi stjórnvöld standa aðgerða og eflaust ráðlaus gagnvart útbreiðslu síðarins. Margir af auðugustu mönnum landsins ásamt valdhöfunum og lögreglumönnum loka augum og eyrum þegar erlend mannréttindasamtök hafa reynt að vekja athygli á útbreiðslu vandamálsins.

Það sem er kaldhæðnilegast við þessa venju, er að hún á rætur sínar að rekja til banns saría laga Íslam við dansi kvenna. Reyndar bannar Íslam einnig mök milli samkynja aðila en það láta fyrrum stríðsherrar Afganistan sem nú fá greitt í dollurum fyrir að berjast ekki gegn NATO herjunum, sig litlu skipta.

Oftast eru drengirnir munaðarleysingjar eða þeir hafa verið seldir af fátækum foreldum í þessa skelfilegu ánauð. Þegar þeir byrja að dansa opinberlega eru þeir venjulega á aldrinum 14-18 ára eða "bacha bereesh" (skeggleysingar). Þeir eru klæddir í kvenfatnað, farðaðir og á þá eru bundnar bjöllur um ökkla og úlnliði. Þeir dansa í sérstökum boðum og einnig í brúðkaupsveislum, en aðeins fyrir aðra karlmenn.

Í Afganistan er kynjunum  stranglega haldið í sundur og konur fá aldrei að taka þátt í slíkum skemmtunum. Þá er stundum efnt til danskeppni milli drengjanna.

Í viðtali lýsir einn af þessum heldri mujahedin stríðsherrum, Allah Daad að nafni,  þeim brögðum sem oft eru notuð til að laða að sér unga drengi. " Fyrst ákváðum við hvaða drengi í þorpinu við vildum og síðan beittum við brögðum til að fá þá til að koma með okkur. Sumir fá peninga frá okkur, einskonar mánaðarhýru og í staðinn megum við gera það sem okkur sýnist við þá. Þeir eru ekki alltaf með okkur. Þeir gera það sem þeir vilja en koma síðan þegar þeir eru boðaðir í veislurnar.

Veislurnar eru haldnar í stórum sölum og fjölmörgum er boðið. Drengirnir dansa vinsæla dansa en ef þeir dansa illa eru þeir barðir af húsbónda sínum. Honum finnst hann hafa verið óvirtur ef drengurinn hans dansar illa."

Þegar að veislunni lýkur eru drengirnir oft "lánaðir" vinum höfðingjanna til að gamna sér með. Það er ekki óalgengt að drengur fái að heyra það að morgni að hann hafi verið keyptur af rekkjunauti sínum. Þannig eru veislurnar einskonar þrælamarkaður í leiðinni.

"Ég er ekki ríkur en ég vil eiga eins marga bacha bereesh og mögulegt er. Í veislunum stend ég þá jafnfætis öðrum. Þetta er að hinu góða. Við höfum okkar hefðir.

Í útlöndum dansa konur fyrir menn en hér eigum við dansa sem hvergi finnast annarsstaðar í heiminum" segir Nasro Bay sem á sex dansdrengi.

Sumir karlmenn viðurkenna að þeir hafi ekki áhuga á konum. " "Við vitum að það er ósiðlegt og ekki í samræmi við Íslam en hvernig getum við hætt þessu" er haft eftir 35 ára Chaman Gul. "Okkur líkar ekki við konur, við viljum bara drengi".

Shir Mohammad var einn hinna dansandi drengja."Ég var 14 ára gamall þegar að fyrrum stríðsherra frá Uzbekistan neyddi mig til að hafa við hann samfarir. Seinna fór ég frá fjölskyldu minni og gerðist ritari hans. Ég hef verið með honum í 10 ár. Nú er ég orðin fullorðin en hann elskar mig enn og ég sef hjá honum." Shir er orðin 24 ára og of gamall til að dansa. " Ég er orðin fullorðin og hef ekki lengur fegurð unglings árana. Ég lagði til að ég mundi giftast dóttur eiganda míns og hann samþykkti það".

  

17 ára Ahmad Jawad hefur verið eign auðugs landeiganda síðustu tvö ár. "Ég er orðin vanur þessu. Ég elska herra minn. Ég elska að dansa og haga mér eins og kona og leika við herra minn" segir Ahmad. "Þegar ég eldist mun ég sjálfur eignast marga drengi".

Athugasemdir

[Óskar Þorkelsson, 13.5.2010 kl. 19:56]

takk fyrir þennan fróðlega lestur Svanur. 

[Brynjólfur Þorvarðsson, 15.5.2010 kl. 14:31]

Já þetta er athyglisvert - enn eitt dæmið um hvernig trúarbrögð eyðileggja siðferðisvitund fólks.

En ég tók eftir að þú sagðir að talíbanar hefðu barist gegn þessum skikk - nú er ég ekki svo vel inni í þessu, en það hefur lengi verið gagnrýni á talíbana að þeir hafi sér unga drengi til samneytis. Svo maður segi þetta kurteislega. Þetta var m.a. eitt aðal atriðið í plottinu í Flugdrekahlauparanum.

[Svanur Gísli Þorkelsson, 15.5.2010 kl. 16:22]

Sæll Brynjólfur. 

Flestum heimildum ber saman um að Talibanar hafi bannað eignarhald á Bacha bazi drengjum og tekist að mestu að útrýma eim sið í Afganistan. Hitt er annað að margir af stríðsherrum Afganistan börðust með Talibönum (og gera það enn sem málaliðar) og meðal þeirra hefur þessi siður tíðkast um aldir.

Þá hafa margir heimkomnir hermenn vesturlanda í Afganistan lýst því hvernig hermenn og lögreglumenn beggja stríðandi aðila nota barnanauðganir sem vopn, rétt og gert var í Balkanstríðinu og tíðkast enn víða í Afríku. Sú grimmd er ekki bundin við ákveðin menningarsvæði, síður en svo.

Baca bazi afbrigðið af þessum hrottaskap er tengt trúarbrögðum á vissan hátt. Samkynhneigð er bönnuð í Íslam eins og ég bendi á í greininni, en þeir múslímar sem ekki vilja lúta því, finna sér leið fram hjá þeim fyrirmælum m.a. með afbökunum af þessu tagi.