Vatn

"Vatn er olía framtíðarinnar" "Vatn verður meira virði en gull"  "Vatn er gjaldmiðill framtíðarinnar"  

Allt eru þetta fyrirsagnir úr fjölmiðlum heimsins fyrir fimm árum. Þessi umtalaða framtíð er komin. Vatn er alveg við að verða verðmætasta vara heimsins. Og íslendingar ráða sem stendur yfir dágóðum forða ferskvatns. Hvenær stórfeldir vatnsflutningar frá landinu verða að veruleika, er aðeins tímaspursmál. Eitt er víst að vandamál heimsins verða ekki leyst án þess að til þess komi.

Þegar í dag líta margir alþjóða-hagfræðingar svo á að vatn sé verðmætara en olía. Þrátt fyrir að 70% yfirborðs jarðarinnar sé þakið vatni er aðeins 3% hæft til drykkjar. Af þeim 3% er tveir þriðju hlutar bundnir í snjó og jöklum. Því er aðeins 1% af öllu vatni heimsins aðgengilegt til neyslu. 97%  er saltvatn eða sjór sem ekki er hægt að nota til neyslu eða jarðræktar.

Það er ekkert meira af ferskvatni á jörðinni nú en til var fyrir milljón árum. En í dag deila 6.000.000.000. manns vatninu, auk landdýranna. Síðan árið 1950 hefur mannfjöldi jarðarinnar tvöfaldast og vatnsnotkun þrefaldast.

Vatnsskortur er víða orðið alvarlegt vandmál í heiminum og upp á síðkastið á svæðum þar sem hans hefur ekki gætt fyrr.  

Samkvæmt skýrslum Sameinuðu þjóðanna liggja í  50% af sjúkrarúmum heimsins, sjúklingar sem veikst hafa af slæmu eða menguðu vatni. Í þróunarlöndunum má rekja 80% allra sjúkdóma til mengaðs vatns eða vatnsleysis. 5 milljónir deyja árlega af þeim sjúkdómum. Talið er að 1,1 milljarður manna líði daglega alvarlega fyrir vatnskort og að sú tala muni fara í 2.3 milljarðar fyrir árið 2025.

Iðnvæðing heimsins á einnig þátt í að gera heilnæmt drykkjar vatn að munaðarvöru. Á þéttbýlum svæðum eins og í Kína, á Indlandi, í Afríku, Mexíkó, Pakistan, Egyptalandi, og í Ísrael hefur fersku vatni verið fórnað fyrir mengandi iðnað.  

Jarðrækt og áburður valda mestu vatnsmenguninni í heiminum en Skordýraeitur á þar einnig stóran þátt.

Þótt jarðvegshreinsun og eiming vatns sé í dag mikill iðnaður er talið að allt að 95% skólps frá almenningi og 75% af iðnaðarskólpi sé hleypt út í yfirborðsvatn án allrar meðhöndlunar. 

Ótrúlega Ísland - The home of the shitballs

Undur Íslands, fólkið og náttúran, eru sannarlega mörg og ég þreytist ekki á því að tíunda það fyrir þeim sem á vilja hlusta. Ég sé það oft á augnagotum fólks sín á milli að það á erfitt með að trúa ýmsu, sem ég hef að segja, en samt er síður enn svo að ég ýki. Þess er hreinlega ekki þörf. Sannleikurinn hreinn og beinn er ótrúlegri en nokkur skáldskapur, eða það finnst þeim. 

Það er svo sem ekkert nýtt að útlendingar furði sig á þeim fjölmörgu náttúrundrum sem er að finna á Íslandi. Þegar ég kom inn í hið heimsfræga furðusafn Ripleys (Ripley´s belIeve it or not museum) í Flórída fyri mörgum árum, blasti við mér í anddyrinu risastór teikning af Hérðaskólanum á Laugarvatni. 

Í texta undir myndinni var fullyrt að þetta væri fyrsta hús í heimi sem byggt hefði verið og ráð fyrir því gert að hita það upp með jarðvarma einum saman. Ripley sem kom til Íslands á fyrri hluta síðustu aldar og teiknaði húsið, fannst  mikið koma til fyrirbæris sem er okkur heimafólki ósköp venjulegt og margir útlendingar vita núorðið um.

Í hinum upplýsta internets-heimi sem við lifum í, þar sem öll þekking er við fingurgómana og googlið er véfréttin mikla, eru samt fáir sem vita af fyrirbærinu sem við köllum hér á Íslandi Kúluskít.

Í stórum hópi kunningja í kvöld minntist ég á þetta náttúruundur sem aðeins finnst í tveimur vötnum í heiminum, Mývatni og japanska vatninu Akan á Hokkao eyju. Allir viðstaddir drógu í efa að þetta væri satt. Kúlulaga skítur sem vex í breiðum???

Kannski var það íslenska nafnið sem gerði þetta svona tortryggilegt, (á ensku ball-shit eða shitball) enda líkt öðru sem þýðir bull (bullshit).

Nú vill svo til að það er til frábær netsíða á íslensku um kúluskít og með að sýna hana náði ég loks að sannfæra liðið. Svo var japanska nafnið auðvitað Googlað. Þeir sem ekki hafa séð kúluskít eða vilja fræðast um fyrirbærið geta nálgast þessa netsíðu  hér.

Hjátrú eða skynsemi

 Að ganga undir stiga hefur lengi þótt ógæfumerki. Mér var kennt þetta ungum að árum, en án viðhlítandi skýringa.

Auðvitað má segja að það sé á vissan hátt skynsamlegt að forðast allar undirstigagöngur því verið getur að eitthvað falli óvart ofan úr stiganum, eins og málningardós eða tól sem sá sem er í stiganum er að nota. Þess vegna hika margir við þegar þeir koma að stiga sem stendur upp við vegg.

En hjátrúin er samt ekki komin til af þessum hversdagslegu ástæðum heldur trúarlegum. Sú var tíðin að þríhyrningur var í hinum kristna heimi ávalt talin tákn hinnar heilögu þrenningar, föður, sonar og heilags anda. Stigi sem stendur upp við vegg myndar augljóslega þríhyrning. Að rjúfa þríhyrningin með því að ganga í gegn um hann þótti mikil vanvirðing við þrenninguna og boðaði því viðkomandi ógæfu.

Það sem mér var ekki kennt var hvernig hægt var að komast undan óláninu ef svo illa tókst til að þú gekkst undir uppreistan stiga. En til þess eru ráð og hér koma þau.

1. Hræktu þrisvar sinnum í gegnum eitthvert þrepa stigans.

2. Hræktu á skó þinn og haltu áfram að ganga en þú mátt ekki líta á skóinn fyrr en hrákinn hefur þornað á honum.

3. Gakktu aftur á bak í gegn um stigann aftur og óskaðu þér um leið að engin ólukka megi henda þig.

4. Krosslegðu fingurna (löngutöng yfir vísifingur) þangað til að þú sérð hund.

Ef einhver undrast mátt hrákans í þessum mótgaldri, þá ber að minnast þess að Kristur sjálfur notaði hráka til að gera hræru sem hann notaði til að lækna blindu.

Að lokum, speki dagsins:

Ég get staðist allt nema freistingarnar

Oscar Wilde