Að skilja Kóraninn

Kóraninn var ritaður á meðan Múhameð (570-632) var enn á lífi þótt munnmæli hafi verið megin aðferðin við að predika hann til að byrja með.  Fyrsti kalífinn Abu Bakr lét setja súrurnar saman í bók og þriðji kalífinn Uthman, gaf henni varanlegt form.  Við lestur Kóransins er nauðsynlegt að hafa í huga túlkun efnisins. Jafnvel á okkar tímum eru menn að rýna í textann og túlka hann þótt flest fræðiritana hafi verið skrifuð á fyrstu öldum Íslam.

Þar eð Kóraninn hefur ákveðna uppbyggingu, tungumál og táknmál sem getur verið venjulegum múslíma erfitt að skilja, þróaðist fljótlega ákveðin fræðigrein í kring um túlkun bókarinnar. Fyrstu múslímarnir lögðu sig eftir að nema sögu, málfræði og tungumál ásamt náttúruvísindum til að skilja Kóraninn betur. - Útkoman var furðu samhljóma túlkun sem hinn íslamski heimur samþykkti. Enginn gat numið Kóraninn án þess að leita á náðir þessara túlkunaraðferða.

Vissulega gáfu þessar aðferðir rúm fyrir mismunandi útfæslur og engin þeirra var talin annarri fremri. Í dag eru sjö meginleiðir við að lesa Kóraninn og hver leið hefur tvær mismunandi útfærslur. Þannig hafa múslímar fjórtán mismunandi leiðir til að túlka Kóraninn.

En þegar Kóraninn er lesinn í nútíma skólum er ekki fjallað um allar þessar mismunandi túlkunarleiðir. Venjulega er túlkunarleið  imams/mullah  samfélagsins látin ráða. Sé presturinn mjög öfgafullur,  getur verið stórt bil á milli þess sem hann predikar og hefðbundinnar túlkunar.  Vafasöm útfærsla heiftugra predikara er vatn á millu gagnrýnenda Íslam sem segja þau vera yfirgangsöm trúarbrögð.

Kóraninum er skipt í hundrað og fjórtán kafla sem kallast súrur og hefjast þær á að gefa til kynna hvað þær voru opinberaðar.  Samtals eru í bókinni 6,236 vers eða ayat., Uppbygging Kóransins eru fræði út af fyrir sig. Súrurnar eru ekki settar fram í tímaröð og eru að megninu til aðvaranir og skipanir. Aðeins lítill hluti eru sögur. Bein Lagaákvæði eru um 60 talsins en Saría lögin eru byggð á þeim. Reyndar er Saría ekki aðeins lagabálkur, heldur lífsmunstur sem þróað hefur verið á löngum tíma af múslímum.

 

Er Guð þrí-einn eða bara einn?

Mér hefur alltaf fundist  kristna kenningin um þrí-einan Guð eitthvað undarleg og illskiljanleg. Ég veit að ég er ekki einn á báti hvað þetta varðar því það eru fáar guðfræðispurningarnar sem skrifað var meira um á miðöldum af kristnum fræðimönnum. Flest ritin eru að bögglast við að útskýra þessa mótsögn einhverveginn án þess beint að gagnrýna kenninguna.

Kenningin er auðvitað tilkomin vegna þeirrar ákvörðunar kirkjunnar að Kristur væri bæði andlega og efnislega guðlegur og æðri öllum, bæði t.d. Abraham og Móses. Til að svo gæti verið, þurfti hann að vera óaðskiljanlegur í vitund sinni frá Guði. Hvernig Guð getur yfirgefið sjálfan sig, eins og gerðist svo á krossinum, er einmitt það sem bækur miðaldamunkanna gengu út á. Einnig reyndu þeir að skýra setningar eins og finna má í Mattheusarguðspjalli 24:36 þar sem segir m.a.;

 En þann dag og stund veit enginn, hvorki englar á himnum né sonurinn, enginn nema faðirinn einn.

Hvernig getur vitund Krists verið ein með Guði ef hann veit ekki það sem Guð veit?

Mín tilfinning fyrir málinu er að kristnir séu að misskilja hlutina. Ef við tökum smá líkingu þá verður málið skýrara.

Segjum að sólin sé Guðdómurinn, sólargeislarnir Heilagur Andi og Kristur sé fullkominn spegill.

Ef að ég bendi á sólina þar sem hún endurspeglast fullkomlega í speglinum og segi, þetta er sólin, hef ég rétt fyrir mér á vissan hátt.

Ef ég segi að umgjörð og efni spegilsins sé sólin hef ég rangt fyrir mér.

Sólin, geislar hennar sem við þekkjum hana af og spegillinn sem endurspegla hana hafa ákveðið innbyrðis samband en eru þrjú sjálfstæð fyrirbrygði .